[zaloguj się]
[pdf]

ŁAKNIENIE (10) sb n

a jasne; teksty nie oznaczają e (Cn oba e pochylone).

Fleksja
sg
N łaknieni(e)
D łaknieniu
A łaknieni(e)
L łaknieniu

sg N łaknieni(e) (6). ◊ D łaknieniu (2). ◊ A łaknieni(e) (1). ◊ L łaknieniu (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w.

Pragnienie pokarmu; esuries Calep, Cn; fames Calag; esurigo, esuritio Cn (10) : Zemdleie od głodu moc iego/ á łaknienie doydzie do kośći iego [et inedia invadat costas illius] Leop Iob 18/12; Hunger. Głod. Láknięnie. Fames. Calag 289b; Calep 349a.

W połączeniach szeregowych (3): [Jagiełło] Człowiek był ſerca dobrego/ vrody średniey [...] niewcżeſnośćiam przywykły: iáko ieſt/ źimnu/ głodu/ wiátru/ dymu/ prágnieniu/ łáknieniu/ y gorącu. BielKron 387; Azaſz to nie wielka obietnicá/ iż áni prágnienie/ áni łáknienie/ áni żadne vdręcżenie nie vpádnie ná tákiego żadnego wiernego twego RejAp 70; BiałKaz C.

W przeciwstawieniu: »łaknienie ... nasycenie« (1): A vmiemći vniżonym być/ vmiem obfitowáć/ wſzędy y we wſzythkich rzeczách ieſtem náucżony/ y ku náſyceniu/ y ku łáknieniu to ieſt/ ták obfitowáć iáko y niedoſtátek ćierpieć. BibRadz Philipp 4/12.

Szereg: »łaknienie i pragnienie« (1): [w niebie] przeſzkody w ſłużbie Bożey nie máſz/ pokus nie máſz: [...] łáknienie y prágnienie nie dokucży LatHar 598. [Ponadto w połączeniach szeregowych 3 r.]
Przen: Pragnienie dóbr duchowych [czego] (2):

W przeciwstawieniu: »łaknienie ... nasycenie« (1): [Chrystus żywot uczniów słowy prostymi opisuje] nie w náſyceniu ſię ſpráwiedliwośćią/ ále w prágnieniu y łáknieniu iey. CzechEp 20.

Szereg: »łaknienie i pragnienie« [szyk 1 : 1] (2): CzechEp 20; Pan twoy vſty ſwemi Boſkimi zálecał: [...] łáknienie y prágnienie ſpráwiedliwośći/ cżyſte á niepokaláne ſerce LatHar 264.

Synonim: głod.

Cf ŁACZNIENIE, ŁACZNOŚĆ, ŁAKNĄĆ, [ŁAKNOŚĆ]

JZ