« Poprzednie hasło: NADBUDOWAĆ | Następne hasło: NADCHOD » |
NADCHADZAĆ (6) vb impf
Pierwsze a jasne, drugie pochylone.
Fleksja
indicativus | ||
---|---|---|
praes | ||
sg | pl | |
2 | nadchådzåsz | |
3 | nadchådzają |
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | f | nadchådzała | m an | nadchådzali |
n | subst | nadchådzáły |
praes 2 sg nadchådzåsz (1). ◊ 3 pl nadchådzają (2). ◊ praet 3 sg f nadchådzała (1). ◊ 3 pl m an nadchådzali (1) [cum N pl: wilcy]. subst nadchådzáły (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – 'XVII (z Cn, XVIII) w.
Znaczenia
1. Przychodzić, często w złych zamiarach; frequentare, revisere, revisitare, ventitare Cn (3): Wilcy ze pſy nádchadzáli/ Dziurámi do domu náglądáli. BierEz P2v; Ale mię ſnadź śioſtro zdradzaſz/ A fáłſzywie tu nádchadzaſz: Zaźrząc mi dobrá moiego/ Chcąc mię pozbáwić wſzyſthkiego BierEz Q4.
W przen [kogo] (1): Nowego páná nowe przygody nádchadzáły/ ſłużebni krolow zmárłych [...] vpomináli ſie zapłáty od Krolá Zygmuntá zá ſłużbę BielKron 405.
2. Nastawać, następować, zbliżać się w czasie (2):
Frazy: »czasy nadchadzają« (1): Czáſy wdźięczné nádchadzáią. KochPs 148.
»zima nadchadzała« (1): gdy źimá nádchadzáłá/ roſpuśćił Ceſarz woyſko BielKron [211].
3. Znajdować kogo jakimś, stwierdzać coś o kimś [kogo jakiego] (1): Podoba ſię tedy nam niektorych ludźi ten Zwycżay/ yżeby dziątki ſwoie [...] v przirodzonych/ álbo dobrych prziyaćioł wychowywali: ktore [dziatki] aczkolwiek cżęſtokroć puſtuiące á proznuiące nadchadzáią/ á wſzakoſz to yſz ſie oni baczą być w czudzym domu/ nádert roſpuſtney á proznuiącey ſwobody w nich powścziąga KwiatKsiąż Ev.
Synonimy: 2. nastawać, następować.
Formacje współrdzenne cf CHODZIĆ.
KCh