[zaloguj się]
[pdf]

REFUTOWAĆ (2) vb impf i [pf]

impf (1) [praes, [fut]], [pf [inf]], impf a. pf (1).

e oraz o prawdopodobnie jasne (tak w re- oraz -ować); a jasne.

Fleksja
inf refutować
indicativus
praes
sg pl
2 refutujecie
3 refutuje refutują
praet
sg
3 m refutowåł
fut
sg
1 m refutować będę

inf refutować (1). ◊ praes 3 sg refutuje (1). ◊ [2 pl refutujecie. ◊  3 pl refutują. ◊ praet 3 sg m refutowåł. ◊ fut 1 sg m refutować będę.]

Sł stp, Cn brak, Linde XVI(XVIII) błędnie zam. przeprzeć.

1. impf a. pf Odpierać (odeprzeć), odrzucać (odrzucić), zbi(ja)ć czyjąś opinię [refutare – odrzucić BartBydg; refuto – ganię, odrzucam, wywracam na ręby, to jest okazuję fałsz, odpór czynię Mącz 141c; – przekonywam wywodem Calep; odpór daję komu; zbijam kogo, czyj dowód, mowę, odpór daję słowy – refuto aliquem, verbis testibus, oratione Cn] [kogo (= czyje zdanie), co] (2): vpátrowáłem miſterſtwo X⟨iędza⟩ K⟨anonika⟩ z iedney ſtrony/ ktory miſternie zbywáiąc/ áby z tym nie mowił/ ktoryby iemu/ doſtátecżniey/ y porządniey (iáko vcżenſzy y ſpoſobnieyſzy) ná wſzytko odpowiedźieć/ y árgumentá iego refutowáć mogł: á mnie ſobie obrał/ proſtaká y nieuká. NiemObr 24; [PismaPolit 510 [2 r.]; Kalwina ja refutować będę et refutabo fortissime, ujrzycie, a dam mu i inszym słuszną odpowiedź. AktaSynod II 167; Cżemuſz wy ſzcżyrze tych ſłow iego nie przekłádaćie? cżemu tych auctoritates Patrum, ktorych vżywa nie przydáiećie/ álbo ieſli ſię wam ich zdánie nie podobá/ nie refutuiećie? JungaRozwiąz 112].
Szeregi: [»refutować i konfundować«: Z tych kazań jedno zachwyciwszy, br. Bełdowski oddał br. Symeonowi, który przy br. Pawle refutował i konfundował Helicza, a dowiódł, że co o nim pisał, są mendacia et merae calumniae. AktaSynod IV 160.]

»refutować abo obalać« (1): Tho kácerſtwo [tj. modalizm, czyli pogląd, że Bóg to jedna osoba, a nie trzy] było po Apoſtolech/ iáko świádcży Ignácius/ y mocnie refutuie ábo obala ten błąd GrzegRóżn H3v.

[»refutować i popsować«: I inne miejsca Pisma z Ezajasza proroka przywodził [Sarnicki w dyskusji z Grzegorzem Pawłem], które o jednym Bogu powiadają, okrom którego żaden inny nie był ani będzie. I tamże, iż widział przeciw sobie miejsca Pisma św., chciał je refutować i popsować. AktaSynod II 333.] 

2. [pf Usunąć, wyłączyć ze społeczności [kogo]: AktaSynod I 72 cf [REFUTOWAN].]

Synonimy: 1. obalać, obalić; 2. odrzucić.

Cf [REFUTOWAN], [REFUTOWANIE]

PP