[zaloguj się]
[pdf]

NAKRYTY (49) part praet pass pf

a jasne (w tym 2 r. błędne znakowanie).

Fleksja
sg
mNnakryty fNnakrytá nNnakryt(e)
G Gnakryt(e)j Gnakryt(e)go
A Anakrytą A
I Inakrytą I
Lnakrytym L L
pl
N subst nakryt(e)
G nakrytych
I n nakryt(e)mi

sg m N nakryty (24). ◊ L nakrytym (2). ◊ f N nakrytá (6). ◊ G nakryt(e)j (1). ◊ A nakrytą (1). ◊ I nakrytą (3). ◊ n N nakryt(e) (2). ◊ G nakryt(e)go (1). ◊ pl N subst nakryt(e) (7). ◊ G nakrytych (1). ◊ I n nakryt(e)mi (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde bez cytatu; poza tym w objaśnieniu s.v. nakrywalny.

1. Osłonięty, przykryty; obsitus Mącz, Calep; opertus Calep, Cn; instratus Calep; inteetus Cn (43): złoczyńcá nágo (wſzákże wſtyd przyrodzony máiąc nákryty) ná węſzſzey łáwie niż ćiáło ieſt /bywa pod pachę przes piersi przywiązan GroicPorz iiv; Mącz 257b; Calep 249b, 257b, 545a, 716b, [732]a, 865b, 1050a.

nakryty czym (7): GroicPorz g3, iiv; BibRadz I 46b; CzechEp 187; Marmoratus ‒ Marmurem nakriti, marmurowi. Calep 640b, 805b; KlonKr F2.

W charakterystycznych połączeniach: nakryty bańką, czapką, kortynami, marmurem, miedzią, płaszczem, poduszką, szatą; nakryty chrobak, stołek, wstyd przyrodzony, wyraz.

W przeciwstawieniu: »nagi ... ciepło nakryty« (1): W tobie śierotá żywie/ nákarmion łaknący/ Nági ćiepło nákryty/ wźięt pielgrzymuiący. GrabowSet L2.

Wyrażenie: »nakryta głowa« [szyk 2:2] (4): GroicPorz dv; Capite velato, Znákritą głową. Mącz 479a; Oczko 28; Ma ſię modlić mąż odkrytą/ á niewiáſtá nákrytą głową. WujNT 1.Cor 11 arg.
W przen (4): Mącz 439b; Błodzy których odpuſzcżone niepráwośći/ y ktorych nákryte grzechy. BudNT Rom 4/7; CzechEp 143; ZawJeft 46.

nakryty czym (2): Parricidiis contaminatissimus et omni scelere coopertus, mężoboyſtwy pokalány y wſzemi niecnotámi nákrity. Mącz 439b; CzechEp 142.

a. O łodziach, wozach, domach i miejscach osłoniętych dachem (12): Cameratus currus, Rydwan, Nákryty wós. Mącz 32d; Cathafractae naves, Lodzie nákrite. Mącz 41a; Scena, Iátá/ namiot/ nákrity plác álbo ſtanowisko. Mącz 371b, 14d, 37b, l03b, 414b (9).

nakryty czym (3): Intecta stramento tecta, Poſzyciem nákrite domy Mącz 442b, 319a, 454c.

b. O garnkach z pokrywką (3): Clibanus [...] fanna miedziána nákrita w którey páſztety pieką. Mącz 57a; Oczko 21, 26.
c. O oczach osłoniętych powiekami (1): Oculi membranie vestiti, Powiekami nákrite. Mącz 490c.
2. Posiadający na sobie warstwę czegoś, powleczony (2): Struthiocamelus [= struś] Zwierzę pierzym á puſzamy nákrite. Mącz 423b; Calep 36b.
Wyrażenia: »nakryte [= pokryte liśćmi] drzewa« (1): Boginie ktore miedzy láſy Pod nákrytemi drzewy wiecżne trawią cżáſy. WitosłLut A4.

»pleśnią nakryty« = zapleśniały (1): Situ obstrusos quasi sepultos. Pleśnią poſzłe/ nákrite á yákoby zágrzebione. Mącz 467a.

3. Otoczony tajemnicą, nie będący jawnym (2): Tectus Nákrity/ też táyemny/ skryty Mącz 442a; nic nie ieſt nakrytego [Nihil autem coopertum est]/ coby ſię nie odkryło BudNT Luc 12/2.
4. Schowany, ukryty; tectus PolAnt (2): vpátrzył pocżątek ſobie/ bo tám cżęść zakonodawce nákryta BudBib Deut 33/21, Deni 33/19.

Synonimy: 3. niejawny, skryty, tajemny; 4. schowany.

Cf NAKRYĆ, NIENAKRYTY

ES