[zaloguj się]
[pdf]

MACICZNY (10) ai

a jasne.

Fleksja
sg
mN fNmacicznå nNmaciczn(e)
Gmacicznégo G Gmacicznégo
pl
N subst maciczn(e)
G macicznych
A subst maciczné
L macicznych

sg m G macicznégo (1). ◊ f N macicznå (2). ◊ n N maciczn(e) (1). ◊ G macicznégo (2); -égo (1), -(e)go (1). ◊ pl N subst maciczn(e) (1). ◊ G macicznych (1). ◊ A subst maciczné (1). ◊ L macicznych (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII (z Cn) – XVIII w.

Przymiotnik od „macica”:
1. Od znacz. ‘narząd rodny u kobiet’ (7): O máćicznych przypadkoch/ á naprzod o płáwiech mieśięcznych/ iáko ie przywodzic SienLek 108; bolączki máćiczne SienLek 118 żp; Zárnów máćiczna krá ieſt ze krwie ktora czás ſłuſzny nie wyſzłá SienLek T2v, 89v, S3.

W charakterystycznych połączeniach: maciczne(-a) bolączki, kra, niedostatki, przypadki, sadzele, żyły.

a. Pomocny do leczenia macicy (2):
Zestawienie: bot. »ziele maciczne« = Chrysanthemum Parthenium Bernh. (Rost); złocień maruna; roślina lecznicza i ozdobna z rodziny złożonych (Compositae) (2): Na niemoczy macice WOdka Poleiowa [...]/ Byliczowa/ z ziela Macicżnego/ Białey lebiodki, y cżyrwoney/ Szawinowa. Zele [!] macicżne: nieuiedziałem iako ie po polſku zwać/ telko wiedz że na macicze ieſt barzo dobre FalZioł II 14b.
2. Od znacz. ‘winorośl’; viteus, vitifer vitigeneus Cn (3): botz wám powiedám/ ijżetz niebędę pitz s tego rodzaiu macicżnégo/ to tzuſs tego wina/ ktoré ſie rodzi z macice aliż przydzie krolewſtwo bożé OpecŻyw 90, 93; Duramen et Duramentum, Brachium vitis, Odnoſzká máćiczna/ albo winna máćycá. Mącz 98a.

Synonimy: 1.a. zest: maruna, marzana.

Cf MACICOWY, MACICZY

ZZa