[zaloguj się]
[pdf]

MARA (8) sb f

Oba a jasne.

Fleksja
sg
N mara
I marą

sg N mara (6). ◊ I marą (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Widzenie senne, marzenie, urojenie, złudzenie, coś nierealnego; forma, phantasma, species, falsa visio, (somniorum) visum Cn (4):
Przysłowie: Bo ktoż to właſnie może zrozumieć na ſwiecie Czo ſie więcz dzywnie komu przeż ſen wełbie płecie Sen mara dobra wiara RejJóz K.
Szereg: »sen, mara« [może skostniałe pod wpływem przysłowia] (1): Podobnoc ſie na iaſnią ſen mara wyawi RejJóz Kv.
Przen: Coś szybko przemijającego, nieuchwytnego (2): O pánie/ co ieſt człowiek/ że go ták ſzánuieſz? [... ] Márá człowiek: á iego látá ſą lotnemu Cięniowi rowné niehámownemu. KochPs 209.
Szereg: »sen a mara« (1): Widźiſz moiá miła żono w rzecży ſamey że wſzyſtko ſen á márá/ cokolwiek ieſt ná świećie. WysKaz 47.
2. Zjawa człowieka zmarłego, upiór, zmora, duch, widziadło; larvalis forma, idolum, larva, monstrum, spectrum, umbra Cn (4): Gdźieśkolwiek ieſt/ [...] lituy méy żáłośći/ [...] Poćieſz mię/ iáko możeſz: á ſtaẃ ſye przedemną Lubo ſnem/ lubo ćięniem/ lub márą nikczenmą. KochTr 10.
Szereg: »(nie) duch czy (ani) mara« (2): Coż ieſt przebog/ duch/ cży márá? Dźiwnać iákaś Boża ſtworá. MWilkHist K4, K4.
W przen (1):
Szereg: »larwa i mara« (1): Perſonę lepak Bogá Oycá/ zowią [...] lárwą/ y márą nikcżemną y Diabelſką. PowodPr 33.

Synonimy: 1. cień, figura; 2. cień, duch, larwa.

AL