« Poprzednie hasło: [MNINOWAĆ] | Następne hasło: MNISTYR » |
MNISKI (46) ai
sg | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m | N | mniski | f | N | mniskå | n | N | mniski(e) |
G | mniski(e)go | G | mniski(e)j | G | ||||
A | mniski | A | A | |||||
L | mniskim | L | L | mniskim |
pl | ||
---|---|---|
N | subst | mniski(e) |
G | mniskich | |
D | mniskim | |
A | subst | mniski(e) |
L | mniskich |
sg m N mniski (7). ◊ G mniski(e)go (2). ◊ A mniski (3). ◊ L mniskim (2). ◊ f N mniskå (8). ◊ G mniski(e)j (1). ◊ n N mniski(e) (4). ◊ L mniskim (2). ◊ pl N subst mniski(e) (5). ◊ G mniskich (1). ◊ D mniskim (1). ◊ A subst mniski(e) (8). ◊ L mniskich (2).
Sł stp notuje, Cn s.v. mnichowski, Linde XVI – XVII w:
W przeciwstawieniu: »mniskie ... kleryckie« (1): podomno ſię tym vbiorem náſzym brzydzą/ ábo by odmienić nam ty mniſkie ſzáty/ á wziąć kleryckie SkarŻyw 356.
W charakterystycznych połączeniach: mniski mszał, zabobon, żołtarz.
»klasztor mniski« (1): iż Luter [...] zá kilá lat y rychley wſzytki klaſztory pánieńſkie y mniſkie w Sáſkiey źiemi ſpuſtoſzył/ iż w nich żadna mniſzká y mnich nie zoſtał. SkarKaz 418b.
»pacierze mniskie« (1): Godziny j paćierze po poświęceniu ſwem na Biſkupſtwo/ y kośćielne poſpolite/ y mniſkie odpráwował. SkarŻyw 575.
»mniska reguła« (1): iż te Mniſkie álbo zakonnicże Reguły y vſtáwy/ nic innego nie ſą/ iáko Bábilon ReszPrz 35; [p. wojewodzina kaliska, wszytka jest w cechu papieskim i w regule mniskiej, bo i mszy słucha, i inne bałwochwalstwa posobi AktaSynod I 425].
»mniskie szaty, odzienie« [szyk 4:2] (4:2): Capitium, Mniskie odzienie przedſobne y zaſobne. Mącz 37d; A gdzie ony Anielſkie mniſkie ſzáty? gdzie twoy żywot y ćiáło z Chryſtuſem vkrzyżowáne? SkarŻyw [237], [237], 298, 355, 356.
»mniskie ustawy« (2): Bo nápiſał mniſkie vſtáwy/ oſobnym bacżenim y ozdobną wymową/ z ktorych oſtatek żywotá iego kto ie cżjta zrozumieć może. SkarŻyw 253; ReszPrz 35.
»zakon mniski« (1): Pátrzmy tedy co o wzywániu świętych ludźi/ co o poſlubieniu cżyſtośći/ y zakonie Mniſkim/ co o ważnośći dobrych vcżynkow/ rozumiano y vcżono. ReszPrz 36.
»mniski albo zakonniczy« (1): ReszPrz 35 cf »mniska reguła«.
W charakterystycznych połączeniach: mniska nauka (4), obietnica (3), przysięga (5), spowiedź (2).
»posłuszeństwo mniskie« [szyk 3:1] (4): Abowiem tám Pan Bog nie mowi o poſluſzeńſtwie zmyſlonym mniſkim/ ále tylko otym/ ktore on ſam roſkazał. KrowObr 139, 139 marg, Rrv, Ss3v.
»mniski stan« [szyk 3:3] (6): Stan Mniſki od Páná Chriſtuſá y od Apoſtołow vſtáwiony. WujJud 143 marg, Mm6v; SkarŻyw 93, 535; ReszPrz 38; Ten Theodozyus mnieyſzy názwány/ nie będąc nigdy ná woynie/ ále tylo z śioſtrámi/ ktore mniſki ſtan w czyſtośći wiodły SkarKazSej 680b.
»żywot mniski« [szyk 3:2] (5): WujJud 143, 144v [2 r.]; Zebych ia tylo y ćiáło moie zelżywość miáło: á zakon S. Chrześćiáńſki y żywot Mniſki/ nic w tym tákim znáku/ zelżon nie był. SkarŻyw 75; ReszPrz 38.
»zakonny i mniski« (1): O ſtanie zakonnym y Mniſkim nápiſał teſz kśięgi przećiw tym/ ktorzy by y gánić śmieli. SkarŻyw 93.
Synonim: zakonniczy.
Cf MNICHOW, MNICHOWSKI, MNISZY
JB