[zaloguj się]
[pdf]

MNISZY (15) ai

Fleksja
sg
m Gmnisz(e)go f G n G
D Dmnisz(e)j D
A Amniszą A
Lmniszym Lmnisz(e)j Lmniszym
pl
N subst mnisz(e)
G mniszych
L mniszych

sg m G mnisz(e)go (1). ◊ L mniszym (1). ◊ f D mnisz(e)j (1). ◊ A mniszą (1). ◊ L mnisz(e)j (3). ◊ n L mniszym (2). ◊ pl N subst mnisz(e) (2). ◊ G mniszych (3). ◊ L mniszych (1).

Sł stp brak, Cn s.v. mnichowski, Linde bez cytatu.

Przymiotnik od „mnich” ‘zakonnik’; monachalis, monasticus Cn (15):
a. Taki, który jest przeznaczony dla mnichów lub mniszek (7): A tho wezmę z Mniſzych kxiąg właſnych/ ktore libros Conformitatum zową KrowObr 144.
Wyrażenia: »kapica mnisza« [szyk 2:1] (3): przeto Rzymiánie rzućili ſie nań iż muſiał [papież] vciec w kápicy mniſzey z Rzymá do Florencyey. BielKron 188v, 217v [2 r.].

»mnisze odzienie« (2): Chodziłá [Sybilla Erytrea] w mniſzym odzyeniu/ y welum ná głowie nośiłá. BielKron 135; SkarŻyw 211.

»zakon mniszy« (1) Aby nas kto náuką yednego álbo kilká doktorow/ álbo y zakonu ktorego mniſſego [...] nye zárzućił. KromRozm III Q3v.

b. Taki, który jest wynikiem działania mnichów (6): Dla cżego ieden mnich v S. Troyce vyrzał Wilká á on ſie wſpiął ná poſlednie nogi mowił cżłowiecżym głoſem (marg) Cudá mniſze. (–) BielKron 363v, L1114v.
Wyrażenie: »śluby mnisze« [szyk 2:1] (3): KromRozm I I; Co ſie tycże mniſzych ſlubow/ ma tę nádzyeię Krol/ iż to vprośi v Papieżá/ áby młodych ludzi nie prziymowano do klaſztorow BielKron 213v, 208.
Szeregi: »duchowny i mniszy« (1): O ſlubyech duchownych y mniſſych/ piſſe w kazányu o trzech krolech KromRozm I I.

»mniszy i popowski« (1): Wyáry my nye odſtępuyemy [...] Ale wáſſych mniſſych y popowſkich ſnow y zabobonow KromRozm I A4.

c. Taki, który jest właściwy mnichom, charakterystyczny dla nich (1): obacżono mniſzą chytrość BielKron 212.
d. Taki, który jest własnością mnichów (1): Dowiedział ſie tego Pudikus/ vderzył ná biſkupá y ná iego náſládowce we wſi mniſzey rzecżoney Boiehehin [!] BielKron 363v.

Synonim: zakonniczy.

Cf MNICHOW, MNICHOWSKI, MNISKI

JB