[zaloguj się]
[pdf]

MODZEL (5) sb m i f

modzel m (5), [modzela f.]

modzel (4), modzyl (1); modzel Murm, KlonFlis (2); modzel : modzyl BartBydg (1 : 1).

Teksty nie oznaczają ó oraz é; [-a].

Fleksja
sg pl
N modzel, modzela modzele
I modzelami
L modzylach

sg N modzel (2), [modzela]. ◊ pl N modzele (2). ◊ I modzelami (1). ◊ [L modzylach.]

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI – XVII w.

Stwardnienie i zgrubienie skóry powstałe zwykle jako skutek ciężkiej pracy fizycznej lub niewygodnego obuwia; nagniotek, odcisk; callum, durities, quae fit in manibus laborantium Murm; callositas, duritia pedum, callus BartBydg (5): Callositas, duritia pedum, a. callus, dicitur modzyl, quod est duritia in manibus et pedibus ex labore orta BartBydg 21, 21; [et erumpencium papularum y na modzilach ktore ſze vkazv nawyrzch [wyrzucáiących ſie króſt WujBib] TomZbrudzBrul Lev 14/56; Tuber [...] quo significatur Callus in quovis corpore eminens, Gus/ Sęk/ Modzel. UrsinGramm 208; Modrzelá [!]/ Callus Volck Lll3v [cf Callus, et Callum, ein harte dicke haut von groſſer arbeit. P. otręt/ twárda ſkorá od roboty. Volck 78.]].
Szereg: »modzele albo twardość na ręce« (1): Callum duricies quae fit in manibus laborantium. Eyn ſchwill Modzele álbo twárdoſć náręcze od roboty. Murm 64.
Przen: Trud, praca (2): Więc nie wiedzą co to ieſt/ modzelámi ſwymi/ Dorabiáć ſię/ prácowáć rękomá właſnymi. KlonWor 55.

W połączeniu szeregowym (1): Gdyż wolne ciáło/ iáko ſámo przedáyné nie ieſt: ták też prace/ fátygi y modzele iego nie máią być náięmne ábo przedáyne. KlonFlis A2v.

Synonimy: otręt.

AKtt