« Poprzednie hasło: MYCINY
|
|
Następne hasło: MYĆ »
|
MYCKA (34) sb f
mycka (31), mucka (3) Murm, Mymer1, BartBydg.
-cz- (28), -c- (6).
Fleksja
|
sg |
pl |
du |
N |
mycka |
|
|
G |
mycki |
mycek |
|
A |
myckę |
mycki |
mycce, mytce |
sg N mycka (8). ◊ G mycki (1). ◊ A myckę (21) [w tym: -e (1), -ą (18), -a (1)]. ◊ pl G mycek (1). ◊ A mycki (1). ◊ du A (cum nm) mycce (1), mytce (1); mycce : mytce LibMal (1 : 1; 1554/185v : 1545/101v).
Sł stp, Cn brak, Linde XVI – XVII w.
Nakrycie głowy, mała czapka przeważnie okrągła;
mitra Mymer1, Calep; capellus, pileum, pileus BartBydg; pileolum Murm; vitta Mącz (33):
Mymer1 [312];
Item Nyewyeſczye yedney thamze Miczką axamyenthna zglowy ſerwal na vliczy LibMal 1546/112v;
Item Miczką Zathlaſſewa ſobolmy podbithą panu podſtharoſzczyemu vkradla LibMal 1547/133;
Theſz vkradl v Zidow przed pyrwſzym ſzyedzenym syedm Miczek haraſzewych y Czamlyethowych y kythayczanich. LibMal 1547/136;
myczką kithayczana v Nyewyaſthi przi Grzenku myeſzkayaczey kupila LibMal 1551/162v;
przinyoſl yey suknya nyewyeſczią y Miczką LibMal 1552/171;
Item zeznal ze thamze wegdanſku vkradl dwye Miczcze axamyenthne y dzyeſziencz Bobrow LibMal 1554/185v,
1545/101v,
108,
1546/115,
117,
1548/140 (
22);
Więc ſie Iáſiek vrodzi gotuyże mu mámkę/ A ſkoro pocżnie chodzić [...] Spraẃże mu pſtry kożuſzek/ więc cżyrwoną myckę RejWiz 57;
ZapKościer 1579/1; Mitra – Kuczma, item miczka. Calep 666b;
[w domu Modlitwy/ przyſtoyna rzecz ieſt, myckę zdeymowáć HerbNauka S3 (Linde)].
W połączeniu szeregowym (1): Vittatus, [...] myckę álbo ſiatkę, czepieć na głowie noſząci. Mącz 500b; [Ná on dźień odeymie pan ozdobę trzewikow/ y háwtki/y łáncuſzki/ y zaponki/ y mánelle/ y myczki/ y przyprawki/ y poncżoſzki. Leop 1577 Is 3/18 (Linde)].
W charakterystycznych połączeniach: mycka adamaszkowa, aksamitna (8), atłasowa, czamletowa (2), harasewa, kitajczana (5), plecienna, sukienna.
Wyrażenia:
[»długouchata mycka«:
Przetoż ſwoiey powagi nádſtháwiáią ſobie/ ſzyrokiémi płaſzcżmi/ Reweręndámi/ rogátemi bierety/ długoucháthymi myckámi GilPos 41 (Linde).
]»mycka z uszema« (1): Czapka albo Miczka z vſzema WyprKr 93.
Szeregi: »mucka, (albo) biretek« (
2):
Murm 153;
Pileus/ pilleus, capellus vel pileum, muczka, birethek BartBydg 115b.
»mycka, czapeczka« (1): Vitta, Czepiec/ śiatká ná głowę álbo mycká/ czapeczká. Mącz 500b.
»czapka albo mycka« (1): WyprKr 93 cf »mycka z uszema«.
a.
Czapeczka sukienna lub aksamitna, okrywająca czubek głowy, noszona przez żydów; jarmułka (2):
Theſz bill vkradl v Zidow Miczką axamyenthna Alye mv yą zaſzyą Zid wydarll LibMal 1547/136v.
W połączeniu szeregowym (1):Vſtáwiamy/ [...] żeby wſzyſcy y káżdy z oſobná wſzędźie w króleſtwie náſzym Zyd znáki/ to ieſt biéretki/ álbo mycki [bireta aut capellos JanStat 1128]/ álbo inné czapki żółté ná káżdych mieyſcach nośili SarnStat 262.
*** Dubium (1): ſkrzynką wklodawye wilupywſchi ſnyey dwye grzywnye zmyczky wyall LibMal 1547/125.
Synonimy: biretek, czapka, jamułka, jarmołka, kuczma.
AKtt