[zaloguj się]
[pdf]

NAWIEDZONY (24) part praet pass pf

nawiedzon, nawiedzony (22), nawiedziony (1), nawiedzony a, nawiedziony (1); nawiedziony ArtKanc.

nawiedzony, nawiedziony (19), nawiedzon (4), nawdzony a. nawiedzon (1).

a oraz e jasne; w formie niezłożonej m -ón (1); formy złożone i niezłożone f z tekstów nie oznaczających ó.

Fleksja
sg
mNnawiedzón, nawiedzony fNnawiedzonå, nawiedzon(a) nNnawiedzón(e)
Dnawiedzon(e)mu D D
Anawiedzon(e)go A A
I Inawiedzoną I
pl
N m pers nawiedzeni
subst nawiedzon(e)
G nawiedzonych
A m pers nawiedzon(e)
inne formy
pl A m pers a. subst - nawiedzon(e)

sg m N (praed) nawiedzón (4) MurzHist, Leop, BibRadz, BudBib, nawiedzony (4) SkarŻyw (2), LatHar (2); ~ -ón (1), -(o)n (3). ◊ D nawiedzon(e)mu (1). ◊ A nawiedzon(e)go (1). ◊ f N nawiedzonå (2), nawiedzon(a) (1). ◊ I nawiedzoną (1). ◊ n N nawiedzón(e) (1). ◊ pl N m pers nawiedzeni (5). subst nawiedzon(e) (1). ◊ G nawiedzonych (1). ◊ A m pers nawiedzon(e) (1). m pers a. subst nawiedzon(e) (1).

Składnia dopełnienia sprawcy: nawiedzony od kogo (10).

Sł stp s.v. nawiedzić, Cn brak, Linde XVI i XVIII w. s.v. nawiedzić.

1. Do którego ktoś przybył (6):
a. Odwiedzony, zwykle z życzliwości (2): bog vyedzyal yſz pyerua eua nyeuyaſta myala bycz od złego ducha nauyedzona kuſzona y ſzwyedzyona PatKaz III 90v; Elżbietá pocżąwſſy Iáná/ od pánny Máriey z duchá ſwiętego brzemienney náwiedzona/ vrodziłá ſyná Záchariaſſowi Leop Luc 1 arg.
b. Do którego ktoś przybył lub wysłał listy, aby skontrolować (4):
Szeregi: »nawiedzonv albo obesłany« (1): á ieſliby po trzy kroć náwiedzeni/ álbo obeſłáni [avisati JanStat 300]/ nie ſtáráli ſie áby vrzędóm ſwym doſyć czynili/ tedy od onych Vrzędów y doſtoienſtw máią bydź oddaleni SarnStat 81.

[»wizytowany a nawiedziony«: Aby [...] koſcioły księſtwa naſſego wſziſtki/ Chrzescianſkiem obyczaiem Viſitowane a nawiedzione/ y tak w Bogoſlawnem pokoiu a iednoſci/ podług potrzeb dobrze opatrzone y naprawione/ po nas ſoſtaly. UstKościel a3v.]

Przen (3): Po wielu dni będzieſz náwiedzon [visitaberis] w oſtátecżny rok przyjdzieſz do źiemię [!] ktora ſie wroćiłá od miecżá Leop Ez 38/8; BibRadz Ez 38/8; BudBib Ez 38/7[8].
2. W którego losy interweniował Bóg (18):
a. Przez Boga doświadczony, trapiony; ukarany (14): Bo ták mowi Iehowá Ceweoth/ porąbayćie drzewá/ á ſypćie ná Ieruſzalim wał/ to miáſto ma być náwiedzone [visitata est]/ (bo) wizytko (pełne ieſt) krzywdj wpośrzodku iego. BudBib Ier 6/6.

nawiedzony na co (1): y Adam pierwſzy Oćiec náſz/ o południu do grzechu zda ſię być ſzátáńſką zdrádą náchylony. bo z południá trochę od Páná BOgá w ráiu ieſt ná pokáranie przeſtępſtwá ſwego náwiedzony. LatHar 55.

nawiedzony czym (9): MurzHist B; SkarJedn 387; SkarŻyw 13, 309; [Modlitwa] Zá ludźie/ pokuſą/ ſmutkiem/ álbo przypadkiem iákim náwiedzone LatHar 633, 133, 633. Cf »chorobą nawiedzony«.

W połączeniu szeregowym (1): Bo y ſpráwiedliwy/ iáko nápiſal Krol Sálomon/ śiedm kroć przez dźień vpada/ to ieſt/ cżęlto / ábo kuſzony/ ábo fráſunkámi náwiedzony/ ábo o drobnieyſze grzechy przypráwiony bywa. LatHar 133.

W charakterystycznych połączeniach: ludzie nawiedzeni(-one), miasto; frasunkiem nawiedzony, niepłodnością, na pokaranie przestępstwa, pokusą (2), przygodą, przypadkiem, rozterkiem, smutkiem (2), z wielu stron.

Wyrażenia: »chorobą, niemocą nawiedzony« (1:1): Stan łudzi niemocámi rozlicżnymi náwyedzonych / ktorzy ſą bliſcy kreſu śmyerći. LubPs Y5 marg; ReszHoz 119.

»od (Pana) Boga (a. Pana) nawiedzony« (7): MurzHist B; SkarŻyw 13; ReszHoz 119; ZapKościer 1586/66v; iakoby nie tylko osobie iego, [...] ale y domowi iego od Pana Boga zwielustron nawiedzonemu nie obelzywego nie niosło. ActReg 108; LatHar 55; CzahTr Gv.

Szeregi: »nawiedzony albo obciążony« (1): pokornie prośimy máieſtatu twego/ ábyś ſługi (álbo ſłużebnice) twoie/ w miłoſierdźiu twym nádźieię pokládáiące (á teraz pokuſą/ álbo ſmutkiem/ álbo przygodą náwiedzone/ álbo brzemieniem obćiążone) niebieſką pomocą y poćiechą racżył miłośćiwie opátrzyć LatHar 633.

»nawiedzony i pokarany (a. skarany)« (2): Ná on cżás kośćioł Boży wielkim roſterkiem przełożonych był náwiedzony y pokarány. SkarŻyw 309; ZapKościer 1586/ 66v.

W przen (1): Iuż tá Stolicá Cárogrocka/ wedle Proroctwá S. Papieżow/ vſchłe ieſt y przeklęte drzewo/ rodzić więeey niemoże: nie płodnośćią y owdowiáłośćią náwiedzona/ mowi do was SkarJedn 387.
b. Obdarzony łaską, nagrodzony (4): kośći iego [Józefa] náwiedzone ſą [visitata sunt]/ á po śmierći prorokowáli. Leop Eccli 49/18; BibRadz Is 24/22; Iáko ći niewierzą/ áby ludzie mieli być od męcżeńnikow náwiedzeni? [tj. że relikwie świętych uzdrawiają] SkarŻyw 561.
Wyrażenie: »łaską nawiedziony« (1): Także też iego [Chrystusa] Swięći łáſką náwiedzieni/ bylić nędzą zięći, ode wſzech wzgárdzeni ArtKanc Kv.

Cf NAWIEDZIĆ

RS