1. Zastępujący określenie stopnia nasilenia czegoś: nieco, trochę, dość; częściowo; często tłumaczy formacje deminutywne z przyrostkiem -ulus lub composita z przedrostkiem sub-; nonnihil Mącz, Modrz; aliquo modo Miech; leniter, paulo, quidpiam Mącz (153): A gdy [byk] nie widział báráná/ Zádrzały mu więc koláná: A będąc iuż nieiáko medł/ Wſtawſzy ode lwá precż poſzedł. BierEz K4, C4, P2; OpecŻyw 148v, 150v; ForCnR Bv; PatKaz III 121, 121v; Them goſczinczem może mynącz pana Poznanskiego. ale nyeiako dalieko y nyezwiecayno proſolom. MetrKor 59/276, 57/117; ALki albo wyſuki ogrodne ieſt zielie podobne nieiako pſinka^m w wloſnoſci FalZioł I 6b; Też ſok w nos wpuſzcżony cżyſci głowę/ y bolenie iey vſmierza, ábowiem ma mocz w ſobie rozną á nieiako przeciwną/ á przeto też przeciwnym niemoczam pomaga FalZioł I 48d; á gdy będzie trzy razy vwarzony á prawie biały/ tedy nieiako zaziębi/ albo chłodzi FalZioł III 6b, I 19d, 72b, 75b, 85a, 106b (22); Tak też kwaſna zgaga z zapalenia ale nie doſtątecżnego to ieſt nie iako przenagabane^go od zimna. GlabGad K5v; Nie iżby duſza brała złoſc albo dobroc od nieba albo od ciała (acżkolwie wzdy nie iako ſie zanim ſkłania) GlabGad L8; Cżoło wielkie á zewſząd okrągłe, gołe gładkie y trochę łyſe, cżłowieka wſpaniłego znamionuie, dobrego przyrodzenia y też rozumu, ſmiałego, roſtropnego, długiego gniewu, ale wzdi taki będzie nieiako złoſliwy y nieprawie pobożny GlabGad N4, A3v, C7v, D3, I8v, M7 (14); MiechGlab 52, 54; MurzHist C4; Słowo łacińskie [tj. siliqua] nieznaczy próſto młóta abo iako indźie mowią słodźin/ ale nierowno inſzé rzeczy/ a miedzy inſzęmi/ łuskinié iakie ſą na grochu i na inſzem zbożu ktoré śię włuskiniach rodźi/ Greckié téſz słowo [tj. xερατιον] nieiako ktęmu ieſt MurzNT 196 marg; GliczKsiąż D6, F5, I6v, I8v, L2v, M8v, O; GroicPorz bb, kk2, kk4, 114, mm; RejZwierz kt; Kaźimirz nieiáko wątpił/ bo thák ná prętce nie mogł mieć wiele ludzi z Niemiec áni z Ruſi BielKron 347; s tąd że ſie dźiwow morſkich y leśnych nápłodźiło ná ſwiećie/ ktore ſą podobne nieiák cżłowiekowi: iáko Małpy/ Kocżkodani BielKron 462v, 33v, 204, 232v; KwiatKsiąż Qv; Historia fabularis, Niepewna hiſtoria/ Wymyſlona powieść/ prawdzie nieyáko podobna. Mącz 113b; Remissius et placatius ferre, Nieták ſie bárzo gniewáć/ Opłonąć nieyáko. Mącz 302b; Politulus [...], Prziochędożnieyſzym nieyáko ochędożny. Mącz 308a; Num illi molestae quidpiam hae sunt nuptiae, A prawdá yż mu nieyáko yeſt przicięſzſze to weſele. Mącz 341c, 74d, 108b, 119c, 181a, 262b (14); Aby ſobie potraw przyrodzonych miernie pożywał: á ku przećiwnym nieiáko ſye ſkłániał. SienLek 29, 20, 20v, 21, 27v, 40, 93v, 147 [2 r.]; RejAp 50; Nie przepomnię też tu owego ćwicżenia ktore v dworu nie do końca ieſzcże zágáſło/ bo przedſię Ricerſkiemu rzemięſłu nieiáko należy/ iáko ieſt kámieniem ćiſkánie/ wzawod biegánie/ ſkakánie/ j ine podobne temu GórnDworz E3; A przetho mnie ſie widzi/ iż ſie tu nieiáko Alexánder chłubi/ prágnąc tego cżego widział iż mu nie doſtawáło GórnDworz G8v, B4v, R3, R4v, T8v, X4v, L13; HistRzym 22; RejPosWiecz² 92; BiałKat 46; KuczbKat 5; RejZwierc 166v; BudNT Ii6; CzechRozm 69v, 70, 243; Wſzákże zwykłe karánie zá złodźieyſtwá zda ſię być nieiáko vmiárkowánia godne/ áby ći co máłą rzecż vkrádną niebyli ná gardle karáni. ModrzBaz 77v, 80v, 102, 110v; Oczko 26v; SkarŻyw A4, 87, 206, 251; CzechEp 150; KochFr 74; KochWz 137, 139; ZawJeft 35; LatHar 10; SarnStat 1003, 1018; SkarKaz 274b; PaxLiz D2v.

W połączeniu z comp (17): także ony duchy oſwieczone, wednie nieiáko mgleyſie bywaią dla ſłonecney iaſnoſci, ale wednie [lege: w nocy] lepſzy wzrok miewaią dla ſloncza oddalenia. GlabGad B5; BibRadz *5v; Ferdynándus Krol then go nieiák ſrodzey gromił ſłowy w thy ſłowá BielKron 229; Complusculus, Nieyáko więcey Mącz 307b; Pertinatior in disserendo vel disputando, Nieyáko vpornieyſzy. Mącz 448a; SienLek 10, 41v, 182; GórnDworz T8; RejZwierc 3v; Drudzy nie iáko ſą mędrſzy/ wſzákoż nie do końcá/ ktorzy ácż ná to zezwalaią że w piśmie swiętem omyłki być mogą y ſą BudNT przedm b; CzechRozm 182; ModrzBaz 39v; Zkąd możem to rozumieć/ że im kto cudnieyſzy/ Tym nieiáko być muśi Bogu podobnieyſzy. KochDz 106; KochPhaen 18; GórnRozm G2; WujNT 259.

Połączenie: »jakoby (...) niejako « (2): RejPosWiecz³ 96v; ABowiem gniew á rozgniewánie ſą od ſiebie ty dwie rzecży iákoby nieiáko rozne/ iákoby pijány á opilec. RejZwierc 75v.

2. Zastępujący określenie sposobu (23):

1. Osłabiająca dosłowność wyrazu, sugerująca podobieństwo, kojarzenie się, podstawę do wyciągania wniosków: jak gdyby, poniekąd; pozornie, niby; quasi Vulg (44): OpecŻyw 37; PatKaz III 121v; FalZioł I 143a, IV 27d; Czarz Przekopski thak naſſ sprawyą ze ſyą nyeyako przegraza yako by myal czynycz skody panysthwam naſzym. LibLeg 7/103v; Mácedonowie wielkim ogárnieniem nieprzyacioł vćiſnieni iuż nieiáko vſtawáli [succumbere videbantur] HistAl B8v; wątpić niemámy/ że nowy zákon/ má ſwoie nowé vſtawy/ ktore zową Sacramentami a my ie téſz możem poczytać nieiáko za ceremonjé iako przedtem obrzezanié MurzNT 58v; KromRozm III B 6; GroicPorz dd3v; Leop Num 11/1; SienLek 28v; RejPos 337; KuczbKat 225; ále to ná poſpolſtwo kłádą/ iákoby ſie też przed nim nieiáko ná mdłość poſpolſtwá vſkárzáiąc CzechRozm 77v, 12v, 179; ModrzBaz 50, 60v; SkarJedn 131; Wcżym [rozmyślaniach rzeczy boskich] ták był gorący/ iſz cżęſtokroć od śiebie odchodzić w ćiele ſię być nie iáko niecżuiąc/ y od ſmyſłow ćieleſnych odchodząc. SkarŻyw 202, A4, 206, 271, 348, 580, 583; CzechEp 223; GórnRozm H4; KochAp 13; á wżdy przećię nie tylko rádźił ná tę woynę/ y Królá Włádyſłáwá do tego/ áby ią ná Turká podnióſł/ nieiáko przymuśił OrzJan 120; Pewien tego bądź/ y tego ſię w piſmie S. doczytaſz/ że rozgniewánego Páná Bogá ręce (ieſli ták rzec mam) nieiáko hámowáłá Moyzeſzowá modlitwá LatHar +8, 57, 171, 261, 270, 302; SkarKaz 5a [2 r.], 40b, 45b, 385b, 454a, b, 484a.

2. Imitująca: pozornie, niby, udając (8): ijż mily bog niégdy widzi ſie ſpat z/ a niéiako o nás niedbatz OpecŻyw 44; Kolátynus nieiák z gniewu rzekł BielKron 105; Láwęntá nieiáko dozwolił ále Andrzey nie. BielKron 300; oná chętliwie to przyiąwſzy/ wzaiemną nieiáko miłość mu pokazáłá GórnDworz Dd3v; nieco ſię vſkromiwſzy on hárdy Cárogrocki Biſkup Michał/ odpiſał/ nie iáko ſię ku zgodzie máiąc SkarJedn 245; obacżył cud on wniey cżłek bácżny/ y wielką iey świątobliwość: ktorey przed nią táiąc nieiáko ią fukáć pocżął: nie cżyń tego [...] drugi raz SkarŻyw 192; SkarKaz 3a; [Saul] nieiáko ſię kápłanem sſtał/ y prorokowáć ſię [...] náuczył. SkarKazSej 679a.