Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: ROZCIĄGADŁO

Następne hasło: ROZCIĄGAJĄCY SIĘ »

ROZCIĄGAJĄCY (4) part praes act

rozciągający (3), rozciągajęcy (1); rozciągający FalZioł (2), LatHar; rozciągajęcy Calep.

roz- (3), roś- (1).

o prawdopodobnie jasne (tak w roz-); a jasne.

Fleksja

sg
m	N	rozciągajęcy	f	N	rozciągając(a)	n	N
	A			A			A	rozciągając(e)
	V	rozciągający		V			V

sg m N rozciągajęcy (1). ◊ V rozciągający (1). ◊ f N rozciągając(a) (1). ◊ n A rozciągając(e) (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Znaczenia

1. Napinający, powodujący naprężenie (1)
2. Sprawiający wrażenie rozrywania (1)
3. Oddziałujący (1)
4. Powiększający (tu: cenę) (1)

1. Napinający, powodujący naprężenie (1): TRafia ſie niemocz na dzieci kurcżowa/ albo rozciągaiącza Tak iż ſie dziecię ciągnie/ nogami y rącżkami. FalZioł V 38v.

2. Sprawiający wrażenie rozrywania (1): w ſlabiznie y powyſſzey ſlabizny rozciągaiącze: bolenie taki cżłowiek miema [lege: miewa]. FalZioł V 5.

3. Oddziałujący [co nad kim] (1): o nieśmiertelny Krolu/ y nád wſzyſtkimi pánuiącymi/ páńſtwo [= władzę] rośćiągáiący Pánie/ Iezu Chryſte LatHar 239.

4. Powiększający (tu: cenę) (1): Extendens – Rozcziągaieci. [...] Sueton⟨ius⟩ [...] posuit pro intendens: Exquirens per se precia, et usque eo extendens Calep 397a.

Cf ROZCIĘGAĆ

KW, (LWil)