[zaloguj się]
[pdf]

ROZCZYTAWAĆ (2) vb impf

rozczytawać (2), [rozszczytawać].

o prawdopodobnie jasne (tak w roz-); -tå- (2), [-ta-]; drugie a jasne.

Fleksja
inf rozczytåwać
indicativus
praes
sg pl
1 rozczytåwåmy
3 rozczytåwå rozczytåwają
praet
sg
3 m rozczytåwåł
fut
pl
1 m pers będziemy rozczytåwać, rozczytåwać będziemy
imperativus
sg
2 rozczytåwåj
conditionalis
pl
1 m pers bysmy rozczytåwali

inf rozczytåwać (1). ◊ praes [3 sg rozczytåwå.] ◊ 1 pl rozczytåwåmy (1). ◊ [3 pl rozczytåwają. ◊ praet 3 sg m rozczytåwåł. ◊ fut 1 pl m pers będziemy rozczytåwać, rozczytåwać będziemy. ◊ imp 2 sg rozczytåwåj. ◊ con 1 pl m pers bysmy rozczytåwali. ◊ part praes act rozczytawając.]

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w. (dwa z niżej notowanych przykładów) s.v. rozczytać.

1. Rozmyślać, rozpamiętywać; pertractare, relegere Cn (1):

rozczytawać co (1): RejPos 87v; [OrszakPos 110v, 182v; HerbNauka c2; Cresc 1571 ktv; A iże z miłośći mamy wſzythko dobre wykonywáć [...] o tym teraz przecżytáliſmy thę Epiſthołę Páwłá ſwiętego należącą/ dla tegoż iáko potrzebną náukę/ będziemy ią ſobie rozſzcżytawáć GilPos 30; przetoż w imie Páńſkie będziemy ty ſłowá Apoſtolſkie rozcżytawáć. GilPos 237v, 26, 26v, 135v, 272].

[rozczytawać w czym: Błogoſłáwiony mąż ktory roſzcżytawa ſobye w Zakonie Páńſkim/ á w tym ſobie rozmyſlawa we dnie y w nocy. GilPos 35.

Ze zdaniem dopełnieniowym: Bo rozcżytáwáiąc co ſię zá káżdym odiazdem przodkow Wáſzey Kró: Mći przodkom náſzym/ y czaſow náſzych nam ſamym dźiáło/ náyduiemy/ iż żaden odiazd z Korony krolow Polſkich nie był bez znácżney ſzkody Rzecżypoſpolitey. KarnSententia 2.]

[Zwroty: »rozczytawać pilnie«: KTo Sláchecką powinność rozcżytawa pilnie/ Ten śię w rzecży ſpráwuie káżdey nieomylnie. Cresc 1571 ktv.

»rozczytawać sobie« [szyk zmienny]: a nigdy za dnia nieroſſczytawaią ſobie przeſſłych dni ſwoich OrszakPos 110v, 182v; HerbNauka c2; ábyſmy pámiątkę vcżćiwą ſobie rozcżytawáli oney Hiſtoryey Pánny Máryey błogoſłáwioney GilPos 272, 35.]

[Szeregi: »rozbierać i rozczytawać«: Przetoż ią [epistołę św. Piotra] ſobie będziemy rozbieráć/ y zá pomocą Páńſką ſzyrzey roſzcżytawáć/ tym to ſpoſobem. GilPos 135v.

»rozczytawać a rozmyślawać«: GilPos 35 cf rozczytawać w czym.]

W przen (1):
Zwrot: »w sercu rozczytawać« (1): ktorą [ofiarę Chrystusa] gdy my w ſercu ſwoim roſzcżytawamy/ á przed ocży ſwe ią ſobie przekłádamy [...] RejPos 87v.
2. [Opowiadając dawać do przemyślenia, rozprawiać [komu o czym]:
Szereg:»rozczytawać albo rozprawiać«: Co mamy pewny przykład z onego Rodgiſarzá/ [...] co był mośiądzowego wołu [...] vcżynił tyránnowi/ co w nim ludźie męcżyć miał: y gdy tyránnowi roſzcżytawał álbo roſpráwiał o tym miedziánym wole/ [tyran jego samego w nim zamęczył] WerReguła 113 (Linde s.v. rozczytać).]
3. Czytać i omawiać [co] (1): ponieważ też tę Ewányelią niektorzy dniá dziſieyſzego ktory też zową [...] ſwięto obiáwienia/ zwykli roſzcżytawáć. SarnUzn F; [przetoż tę Epiſtołę ſwiętą thym porządkiem zá pomocą Páńſką rozcżytawáć będziemy. GilPos 312, 26, 77v, 287].
[Zwrot: »rozczytawać sobie« [szyk zmienny]: dla tegoż potrzebnie będziemy ią [epistołę do Rzymian] ſobie roſzcżytawáć ku náuce GilPos 118, 77.]

Formacje współrdzenne cf CZYŚĆ.

Cf [ROZCZYTAWANIE], [ROZCZYTAWANY]

KW, (LWil)