Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: NIEZBEDNIE

Następne hasło: NIEZBEDNY »

[NIEZBEDNIK sb m

Oba e prawdopodobnie jasne (tak w niezbedny).

Fleksja

	sg
N	niezbednik
V	niezbędniku

sg N niezbednik. ◊ V niezbędniku.

Sł stp, Cn brak, Linde także XVII w.

Znaczenia

1. [Ten, kto jest występny, zbrodniczy; prawdopodobnie też głupi]
2. [Ten, kto uważa się za nieszczęśliwego]

1. Ten, kto jest występny, zbrodniczy; prawdopodobnie też głupi: gdy mu [Nikanorowi] mowili Zydowie [...] by thák okruthnie á thák nieludzkie nie cżynił/ ále żeby ććił dzień ſwięty/ y onego ktory wſſyſtko widźi: tedy on niezbednik [ille infelix; on nieſczęſny WujBib] pytał Leop 2.Mach 15/3 (Linde); [król] przyzwawſſy Hermoná z przygrożenie^m/ rzekł: Ty niezbędniku/ wieleśći kroć trzebá o to [zabicie Żydów] roſkázowáć? Leop 3.Mach 5/24 (Linde).

2. Ten, kto uważa się za nieszczęśliwego: Quid agam infoelix? Co mam tzynić niezbednik. TerentMatKęt Q.

Synonimy: 1. łotr, nędznik, nikczemnik, złoczyńca; 2. nieszczęśnik.]