[zaloguj się]
[pdf]

NIEZLICZNY (31) ai

niezliczny (30), nieźliczny (1); niezliczny : nieźliczny PaxLiz (2:1).

W pisowni łącznej (30), w rozłącznej (1).

e jasne.

Fleksja
sg
mN fNniezlicznå nNniezliczn(e)
G Gniezliczn(e)j G
Aniezliczny Aniezliczną A
I I Iniezlicznym
L Lniezliczn(e)j L
pl
N subst niezliczné
G niezlicznych
D niezlicznym
A m pers niezliczn(e)
subst niezliczn(e)
I m niezliczn(e)mi, niezlicznymi
f niezliczn(e)mi
n niezlicznémi
L niezlicznych

sg m A niezliczny (1). ◊ f N niezlicznå (2). ◊ G niezliczn(e)j (2). ◊ A niezliczną (3). ◊ L niezliczn(e)j (1). ◊ n N niezliczn(e) (1). ◊ I niezlicznym (1). ◊ pl N subst niezliczné (3); -é (1), -(e) (2). ◊ G niezlicznych (4). ◊ D niezlicznym (1). ◊ A m pers niezliczn(e) (1). subst niezliczn(e) (5). ◊ I m niezliczn(e)mi (2) HistAl, SkarŻyw, niezlicznymi (1) KuczbKat. f niezliczn(e)mi (1). n niezlicznémi (1). ◊ L niezlicznych (1).

Sł stp brak, Cn s.v. niezliczony, Linde XVI – XVIII w.

1. Składający się z bardzo wielkiej liczby jednostek, bardzo liczny; innumerabilis HistAl, Vulg, Cn; infinitus, innumerus HistAl; immensus Vulg; indimensus, inexputabilis, innumerus Cn [w tym: z rzeczownikiem w pl (19), z określeniem liczby (6), z rzeczownikami zbiorowymi (3)] (28): ForCnRWiet ktv; y zeſzła ſie wielkoſć ludu na dziwowanie/ ktorym niezlicznym rzekł Alexander HistAl D4; Ale ten Alexander niezlicżne walki cżynił HistAl D6; gdi to cżyniſz czo miluieſz/ á ſthąd po ſmierći niezlicżne męki będzieſz ćirpiał. HistAl K, Av, D2v, D6, E5v, F4 (13); gdy w Perſyiey on był Wodzem á ſnim niezlicżne woyſko Leop 2.Mach 1/13; ále ią [ziemię] też niezlicżnymi rodzáymi źwierząt/ iáko przed tym wody y powietrze/ nápełnił. KuczbKat 20; Iego woyſká niezliczné: wozów nie vchronnych Cmy nieprzeyźrzáne ſtoią KochPs 98; SkarŻyw 132; GrabowSet E2v; GosłCast 40.

W charakterystycznych połączeniach: niezliczne bitwy, cnoty, grzechy, męki, obyczaje, pogany, pogaństwo, służby, walki, wojsko (3), zwycięstwo.

Wyrażenia: »ćma niezliczna« (1): Ná proźbę ich przyſzły Pardwy ćmámi nyezlicżnemi LubPs Yv.

»niezliczna liczba« (1): Także y zdrowie niema ieno iedno Cżłowiek śmiertelny/ á przećiwko temu Niezlicżna lidźbá chorob rozmáitych. KochOdpr B2.

»niezliczna wielkość« = innumerabilis multitudo HistAl, Vulg; maxima multitudo, innumerabilis copia, innumerabiles HistAl (5): Wołow theż krow wieprzow/ y inſzego bydłá w niezlicżney wielkoſći s ſobą wiedli. HistAl H5; á wſzákże pobili wężow onych niezlicżną wielkoſć. HistAl M6, C4, E5v; Leop 4.Esdr 7/69.

Szereg: »wielki i niezliczny« (1): Biádá nam co wchorobie niećierpliwość pokázuiem/ a w Boſkim ſię vpodobániu niekochamy/ wielkie y niezlicżne grzechy máiąc SkarŻyw 582.
2. Wielki, niezmierny, ogromny (w polączeniu z rzeczownikiem w liczbie pojedynczej nadaje mu znaczenie liczby mnogiej) (3): Płynąc Sreniáwąś ſpráwił pożytek niezlicżny. PaxLiz ktv; Tam vćiechá ozdobna/ y nieźlicżna roſkoſz/ Zdięłá mnie po wſzem ćiele/ vſłyſzawſzy ten głos. PaxLiz C3v, C3.

Synonimy cf NIEZLICZONY.

Cf NIEZLICZONY, ZLICZNY

AK