[zaloguj się]
[pdf]

NIEZMIERZONY (52) part praet pass pf

niezmierzony (49), nieźmierzony (1), niezmierzony a. nieźmierzony (2); nieźmierzony KmitaPsal.

Zawsze w pisowni łącznej.

Oba e jasne; -o- (13), -ó- (4); -o- : -ó- KochPs (8:4).

Fleksja
sg
mNniezmierzony fNniezmierzonå nN
Gniezmierzonégo Gniezmierzon(e)j, niezmierzoné Gniezmierzon(e)go
D Dniezmierzon(e)j D
Aniezmierzony Aniezmierzoną Aniezmierzoné
Iniezmierzonym I I
Vniezmierzony Vniezmierzonå, niezmierzon(a) V
pl
N subst niezmierzoné
G niezmierzonych
D niezmierzonym
A subst niezmierzoné

sg m N niezmierzony (9). ◊ G niezmierzonégo (2). ◊ A niezmierzony (2). ◊ I niezmierzonym (2). ◊ V niezmierzony (11). ◊ f N niezmierzonå (4). ◊ G niezmierzon(e)j (1) RejAp, niezmierzoné (1) OpecŻyw. ◊ D niezmierzon(e)j (2). ◊ A niezmierzoną (1). ◊ V niezmierzonå (2), niezmierzon(a) (1). ◊ n G niezmierzon(e)go (2). ◊ A niezmierzoné (2); -é (1), -(e) (1). ◊ pl N subst niezmierzoné (3); -é (1), -(e) (2). ◊ G niezmierzonych (2). ◊ D niezmierzonym (1). ◊ A subst niezmierzoné (4); -é (3), -(e) (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (trzy z niżej notowanych przykładów) – XVIII w. s.v. zmierzyć.

W funkcji przymiotnika: Taki, którego nie da się zmierzyć, policzyć, którego wielkość lub ilość trudno sobie wyobrazić; nie mający granic (52): Mądroſcy nyeſmyerzona wyerni boze proſſαcyα BierRaj 19; ijż bog wſſechmogący będątz niezmierzoné chwály/ ſtál ſie iako robácżek wzgardzony OpecŻyw 16; RejWiz 175; Naprzod Oćiec początkiem iż ieſt Boſtwá wſzego Ieſt Duchem niezmierzonym GrzegRóżn Nv, N4; wſzytki przyſzłe rzecży / ktore s przeźrzenia onego Boſtwá niezmierzonego ſą z dawná ſwiátu zgothowáne RejAp BB2; O wielkieſz to ſkárby á niezmierzone to bogáctwá moy miły Pánie/ komu ty tho ſerce daſz RejAp 21v, 45, 51, 55v, 77v; Słuchayże záſię dáley/ co tá niezmierzona prawdá á mądrość nieſkońcżona [...] nam thu w tey dziſieyſzey Ewányeliey opowiedáć racży RejPos [292]; á iż iuż doſtátecżnie zrozumieć maſz wſzytkim Boskim á niezmierzonym táiemnicam iego. RejPos 326v, 34, 276v, 294v, Ooo3; Kto ſye twym ſpráwóm wydźiwowáć może/ Kto rozumowi/ którym niezmierzóny Ten świát ſtworzóny KochPs 11; A człowiek co ieſt? że ty nieſtworzóny Wſzyſtkiégo tworcá/ y pan niezmierzóny/ Raczyſz ij pómniéć? KochPs 11; W tobie vfność ſwą kłádę/ Boże niezmierzony KochPs 42; Ten władnie świátem ſam niezmierzonym KochPs 70; Táż wilgotność y láſy żywi niezmierzoné KochPs 155, 10, 12, 80, 86, 93 (15); KochMuza 26; NIe dáleko téy głowy okrutnégo wężá/ Widáć żáłoſny wyraz poklękłégo mężá. [...] końcem práwéy nogi/ Niezmierzonégo ſmoká przyćiſka łeb ſrogi. KochPhaen 3, 21; KochPam 87; Ten [Noe] będąc z łáſki pánſkiéy oſtrzeżony/ Zbudował ſobie korab niezmierzony KochPieś 32; PudłFr 61; ArtKanc B20; Bog ktory nieźmierzony ná wyſokiem niebie Mnie reką [!] ſwoią świętą ták ſtworzył iák ćiebie. KmitaPsal Av; KochFrag 22; SzarzRyt A2v, Bv, B3v.

W charakterystycznych połączeniach: niezmierzony(-a, -e) Bog (12), bogactwo, Bostwo, chwała, cześć, dobrodziejstwo, Duch, gory (3), krolestwo pańskie, lasy, łaska, mądrość, miłość, Oryjon, pan (2), pociecha, prawda, skarby (2), smok, świat (4), światłość, tajemnica, wesele, wielmożność (2), ziemia, żal.

Wyrażenia: »moc niezmierzona« [szyk 1:1] (2): FalZioł V 49; Ze ty Boże Oycże wiecżny/ kroluieſz ſam wiecżnie w niebie: Niezmierzona ieſt moc twoiá ArtKanc I5v.
Szeregi: »niezmierzony i nieogarniony« (1): [Bóg] Ieſt niezmierzony y nieogárniony. WujNT Xxxxx3.

»wielki, (a) niezmierzony« (4): Pieśń Monárſze niebieſkiemu/ Spiéway mu z mieſzkáńcy ſwémi/ Wielka/ niezmierzona źiemi. KochPs 144, 70, 121; SiebRozmyśl Lv.

a. W funkcji rzeczownika: Bóg (1): Tyśiąc lat/ o niezmierzony/ Z twoią wiecznóśćią złożony/ Mniéy niż dźiéń wczorayſzy waży KochPs 136.

Synonimy cf NIEZMIERNY.

Cf NIEZMIERNY, ZMIERZONY

JB