« Poprzednie hasło: ROZDZIEŚNIENIE (?) | Następne hasło: [ROZDZIEWIAĆ SIĘ] » |
ROZDZIEWIAĆ (1) vb impf
o jasne, e pochylone.
Fleksja
indicativus | |
---|---|
praes | |
pl | |
3 | rozdziéwiają |
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
2 | m | -ś rozdziéwiåł | m pers | |
3 | m | rozdziéwiåł | m pers | rozdziéwiali |
[praes 3 pl rozdziéwiają.] ◊ praet [2 sg m -ś rozdziéwiåł.] ◊3 sg m rozdziéwiåł. ◊ [3 pl m persrozdziéwiali. ◊part praet act rozdziéwiając.]
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w. s.v. rozdziewić.
Znaczenia
Szeroko otwierać [co]:
Zwrot: »usta, [gębę, paszczeki, wargi] rozdziewiać« = aperire os, labra a. malas diducere, diducere a. distendere rictum Cn [szyk zmienny]: Zacy ktorzy z Xántem ſtali/ Ezopá ſie nieco bali: Gdy w śmianiu vſtá rozdźiewiał/ A zęby ná nie oſzcżerzał. BierEz Bv; [Pozdraw B8; SeklStudent d6; Wołowie wielci ogarnęli mie/ Wołowie tłuśći obſtąpili mię/ Paſſczeki ſwe rozdziewiaią na mię/ iako ryczący a drapiący Lew. UstKościel 26, 26v; Wſzyſcy którzy mię widźieli/ náśmiéwáli ſie ze mnie: mowili vſty (marg) rozdziéwiáli wárgi. H. mówili bluźniérſtwá. (–) y kiwáli głową. WujBib Ps 21/8].
Synonimy: rozdzierać, rozszerzać.
Formacje współrdzenne cf ZIAĆ.
Cf ROZDZIAWIANY
ECB