« Poprzednie hasło: [OBŁĘDZIAŁY] | Następne hasło: OBŁĘDZIĆ SIĘ » |
OBŁĘDZIĆ (5) vb pf
W inf: obłędzić (2). ◊ W pozostałych formach obłądz-.
o jasne.
Fleksja
inf | obłędzić |
---|
praet | ||
---|---|---|
pl | ||
3 | m pers | obłądzili |
plusq | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | był obłądził |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | f | obłądziłaby |
inf obłędzić (2). ◊ 3 pl m pers obłądzili (1). ◊ con 3 sg f obłądziłaby (1). ◊ plusq 3 sg m był obłądził (1).
Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. s.v. obłądzić.
Znaczenia
1. Zgubić drogę, zabłądzić; errare Vulg; deerrare Calep (4): Gdzieby kto miał ſto owiec/ á obłądziłáby iedná z nich [erraverit una ex eis]: izaż nie opuſzcża dziewiąćidzieſiąth y dziewięć ná gorach/ á idzie ſſukáć oney co zábłądziłá? Leop Matth 18/12; Calep 294b.
Przen: Źle postąpić, odstąpić od prawej drogi; errare Vulg (2): Ale ći theż dla winá nie wiedzieli/ á dla pijańſtwá obłądzili [et prae ebrietate erraverunt]: kápłan y prorok nie vmieli nic dla pijańſthwá/ zátopieni ſą od winá/ błądzili w piyańſtwie Leop Is 28/7.
obłądzić w czym (1): w czym był Król Włádyſław obłądźił/ że ſie był ná Turká puśćił/ nań ſie dobrze nie nágotowawſzy OrzJan 120.
Ze zdaniem dopełnieniowym (1): OrzJan 120 cf obłądzić w czym.
2. Źle mniemać, omylić się, popełnić błąd (1): Luter powiedzyał [...] ábych myał ſumnyęnie ſwoie ránić kwoli Papieżowi/ álbo zebrániu iego ná Koncilium/ nieucżynię tego/ áni im wiáry dawam áni ich moci przymuię/ ábowiem wiele ſie im przydawáło obłędzyc/ y ſámi ſie myędzy ſobą niezgadzáią. BielKron 196v.
Synonimy: 1. zagubić się, zginąć; 3. omylić się.
Formacje współrdzenne cf BŁĄDZIĆ.
Cf OBŁĄDZENIE, OBŁĄDZONY
JB