[zaloguj się]
[pdf]

OBMUROWAĆ (7) vb pf

Teksty nie oznaczają ó; pierwsze o prawdopodobnie jasne (tak w ob-); a jasne (w tym 1 r. błędne znakowanie).

Fleksja
inf obmurować
praet
sg
3 m obmurowåł
imperativus
sg
2 obmuruj

inf obmurować (3). ◊ praet 3 sg m obmurowåł (2). ◊ imp 2 sg obmuruj (1). ◊ part praet act obmurowawszy (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w.

Otoczyć murem; munire Vulg, Cn; cingere, circummunire, circumvallare, (inter)saepire, muro circumdare, obvallare, praevallare Cn [co] (7): [Jan Łaski] pochowan w Gnieznie w káplicy [...] ktora on dał zá żywotá zmurowáć/ y cmyntharz około niey obmurowáć BielKron 422v.

[obmurować czym: SzczerbSpecSax 113 cf Szereg.

Szereg: »grodzić albo obmurować«: Dworzec ſwoy wolno káżdemu bez przyzwolenia Sędźiego zwierzchnego grodźić álbo obmurowáć/ płotem/ párkanem/ álbo murem ták wyſokim/ áby iezdny ná koniu siedząc mogł ręką wirzchu doſiądz SzczerbSpecSax 113 (Linde).]
a. O umocnieniach, fortyfikacjach: obwarować (6):

obmurować czym (1): A Simon záś pobudował zamecżki w źiemi Zydowſkiey/ obmurowawſſy ie wieżámi wyſokiemi/ y mury wielkiemi/ y bronámi/ y zaworámi mocnemi [muniens ea turribus excelsis et muris magnis et portis et seris] Leop 1.Mach 13/33.

Zwrot: »obmurować miasto, miasteczko« = vicum munire Vulg [szyk zmienny] (3 :1): wſſyſtkie miáſtecżká kthore kniemu przyſluſzáły/ á beły bez muru/ obmurował Leop 3.Reg 9/19; BielKron 376 [2 r.], 442.
Przen: Zabezpieczyć [czym] (1): Tym [znakiem krzyża św.] cżłonki ſwoie obmuruy/ á złe ſię do ćiebie nieprzybliży. SkarŻyw 120.

Synonin: obwarować.

Formacje wspólrdzenne cf MUROWAĆ.

Cf [OBMUROWANIE], OBMUROWANY, OMUROWAĆ

MC