[zaloguj się]
[pdf]

OBMYŚLAWANIE (13) sb n

obmyślawanie (12), obmyślowanie (1) KochFrag.

o oraz drugie a jasne, pierwsze a oraz e pochylone.

Fleksja
sg
N obmyślåwanié
G obmyślåwaniå
A obmyślåwanié
L obmyślåwaniu

sg N obmyślåwanié (3); -é (2), -(e) (1). ◊ G obmyślåwaniå (6). ◊ A obmyślåwanié (2); -é (1), -(e) (1). ◊ L obmyślåwaniu (2).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. s.v. obmyślić.

Zastanawianie się, planowanie, przewidywanie; myślenie o tym, aby coś zapewnić, staranie, troszczenie się (13): Pewnie kiedyby kto przedtym/ aby w puł takie obmyślawánie przed śię wźiął/ [...] dobrze ſzerzey y doſkonáleyby to był podał. GostGospSieb +4v; OrzJan 50; SarnStat 122.

obmyślawanie czego (5): zwykło tho tym więtſze poruſzenie vmyſłu cżynić/ gdy miłoſnik Oycżyzny [...] zániechawa obmyſlawánia iey dobrá Phil N3; Oracza naprzód ták poſtánowili/ áby przy nich ſámych było wſzyſtko ſtáránié/ zſtrony obmyślawánia potrzebnéy żywnośći. OrzJan 49, 70, 130; SarnStat 443.

obmyślawanie o czym (2): To tedy ieſt Pánowie/ co ſie mnie zda/ [...] ábyśćie W.M. odrzućiwſzy ná ſtronę obmyślawánié o rzeczach priwatnych/ wſzyſtko ſtáránié ſwoie/ wſzytkę pieczą y pilność do téy woyny obróćili OrzJan 71, 47.

obmyślawanie czyje [w tym: pron pass (3), G sb (1)] (4): KochFrag 48; OrzJan 47; mędrſzey głowy to rozum/ y Pánow Rad Koronnych właſne obmyślawánie/ ktorzy tanquam ex specula powinni z dáleká vpátrowáć pericula Reipub: VotSzl B2v.

Wyrażenie: »obmyślawanie dobrego« (1): powtarzam/ że mi ſie zda rzecz nieprzyſtoyna [...] odrywáć próznémi gadkámi/ od obmyślawánia y ſtáránia dobrégo Rzeczypoſpolitéy y króleſtw/ Pány Krześćiiáńſkié. OrzJan 130; [AktaSejmikPozn 1600/212].
Szeregi: [»obmyślawanie i opatrowanie«: Wiedzieć i pomnieć raczy dobrze J.K.M., n.m.p., o powinnościach swych krolewskich w obmyślawaniu i opatrowaniu dobrego R.P. AktaSejmikPozn 1600/212.]

»obmyślowanie i przestroga« (1): Co wſzyſtko Bogu naprzod/ á potym iego obmyślowániu/ y przeſtrodze przypiſáć muśimy. KochFrag 48.

»obmyślawanie i staranie« [szyk 1:1] (2): ieſli ſie iéy [niezgody] trzymáć wolą mamy/ prózné to náſzé ſtáránié y obmyślawánié będźie. OrzJan 47, 130.

Synonimy: rozważanie, staranie się.

Cf OBMYŚLAWAĆ

MC