[zaloguj się]
[pdf]

OBŻYWIONY (12) part praet pass pf

obżywiony (10), obżywion (2).

Teksty nie oznaczają ó; pierwsze o prawdopodobnie jasne (tak w ob-).

Fleksja
sg
mNobżywiony fNobżywiona nNobżywion(e)
pl
N m pers obżywi(e)ni
subst obżywion(e)
L obżywionych

sg m N obżywiony (1). ◊ f N (praed) obżywiona (2) Leop, SiebRozmyśl. ◊ n N obżywion(e) (1). ◊ pl N m pers obżywi(e)ni (5). subst obżywion(e) (2). ◊ L obżywionych (1).

Składnia dopełnienia sprawcy: obżywiony przez kogo, przez co (4), kim, czym (4); przez kogo, przez co RejPosWiecz2, WujJud; kim, czym KrowObr, RejPosWstaw, SiebRozmyśl; przez kogo, przez co : kim CzechRozm (2:1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

1. Obdarzony życiem (3): RejPosWiecz2 92, 93; bo iuż nie ieſt właſnym Ceſárzem iákowi przed Papieżmi Ceſárze bywáli/ lecż tylko iákáś máſzkárá ábo obraz Ceſárzow pierwſzych/ y to iuż prze [errata zmienia: przez] beſtyą obżywiony CzechRozm 169.
2. Przywrócony do życia; przen (1):

W połączeniu szeregowym (1): mieſzkamy w Pánu Kryſtuſie/ przez wiárę á przez miłość/ nie inácżey iedno iáko odkupieni w odkupicielu ſwoim/ vſpráwiedliwieni w vſpráwiedliwicielu ſwoim/ obżywieni w obżywicielu náſzym/ zbáwieni w zbáwicielu ſynie Bożym. RejPosWiecz2 93.

3. Zachowany przy życiu (1): bo gdzieby on nie dárował z dobroci ſwey/ áby ſie odłogá ſtháłá tym ktorzy niepráwość cżynili z ich niepráwośći/ niemogłáby ſtyſiącá dzieſiąta cżęſć ludzi być obżywioná [millesima pars vivificari hominum]. Leop 4.Esdr 7/68.
4. Pokrzepiony, posilony; przen (7): O raczże mię o móy namilſzy pánie vchowáć tego ſpronégo grzéchu/ obżárſtwá [...] á ſłowem twoim naświętſzym niechay będźie obżywioná duſzá moiá. SiebRozmyśl E.

W połączeniu szeregowym (1): Ale my vtzymy/ wiáry żywey [...] kthorą wiárą/ bywáią ſercá ludzkie znowu obżywione/ otzyśćione/ y znowu odrodzone KrowObr 59.

Wyrażenie: »duchem [bożym] obżywiony« (2): RejPosWstaw [1432]; [uczynki dobre czynić mogą] ći tylko/ ktorzy ſą przez Iezuſá Chriſtuſá od grzechow ocżyśćieni y duchem Bożym obżywieni. CzechRozm 216.
Szereg: »wzbudzony od śmierci i obżywiony« (1): [wierni] wzbudzeni będąc od wiecżney śmierći/ y przez Duchá świętego obżywieni/ mogli iuż nápotym beſpiecżnie żyć przed oblicżnośćią Bożą CzechRozm 220v.
a) O Eucharystii (2):

obżywiony ku czemu (1): WujJud 252v cf »obżywiony i posilony«.

Szeregi:»obżywiony i posilony« (1): to Ciáło y tá Kreẃ [Chrystusowa]/ nietylko ieſt duſznym ále też y ćieleſnym pokármem náſzym/ poniewaſz z niego nietylko duſzá náſzá/ ále też y ćiáło obżywione y pośilone bywa ku żywotowi wiecżnemu. WujJud 252v.

»obżywiony i umocniony« (1): dla tego też vſtáwił ten Sákráment ku pożywaniu/ áby był duchownym duſz náſzych pokármem/ áby prze zeń obżywione y vmocnione były WujJud 221.

Cf OBŻYWIĆ, OŻYWIONY

DDJ