« Poprzednie hasło: OCIĄŻONY | Następne hasło: (OCIĄŻYĆ SIĘ) » |
OCIĄŻYĆ (6) vb pf
o prawdopodobnie jasne (tak w o-).
Fleksja
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | ociążył | m pers | |
n | subst | ociążyły |
fut 3 sg ociąży (1). ◊ praet 3 sg m ociążył (1). ◊ 3 pl subst ociążyły (2). ◊ part praet act ociążywszy (2).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde bez cytatu: ociężyć s.v. ociężać.
Znaczenia
- 1. Uczynić ciężkim, obarczyć ciężarem; przen
(5)
- a) Stać się ciężarem, zaciążyć
(3)
- α) O grzechach (2)
- β) O śnie (1)
- a) Stać się ciężarem, zaciążyć
(3)
- 2. Udręczyć; w przen (1)
1. Uczynić ciężkim, obarczyć ciężarem; przen [kogo, co; w tym: czym (2)] (5): A ná drugiego [koziełka] niechay Biſkup y oni ludzie ná then cżás zebráni włożą ręce ſwoie/ á ociążywſzy go grzechy ſwemi/ niechay go wypędzą ná puſzcżą. RejPos 102v, 103.
a) Stać się ciężarem, zaciążyć (3):
α) O grzechach (2): Ziemiá iáko piiány ták ſie chwiać będźie/ [...] á grzech iey oćiąży ią [et gravis erit super eam impietas eius]/ vpádnie á iuż więcey nie powſtánie. BibRadz Is 24/20.
W porównaniu (1): Bo ná myę złośći przypádły iáwnye to bacżę ſam/ Práwye iáko cyęſſkye brzemyę ták myę ocyążyły LubPs K3v.
β) O śnie (1):
Fraza: »ociążył sen« (1): Gdy tedy ſłońce záchodźiło/ oćiążył ſen Abrámá [sopor cecidit super Abram] BibRadz Gen 15/12.
2. Udręczyć; w przen [co komu] (1):
Zwrot: »ociążyć sumnienie« (1): Troſká/ kłopot/ vćiſk wyelki á ſrogye trapyenye/ Ták mi ſrodze ocyążyły me nędzne ſumnyenye LubPs bb6.
Synonimy: 2. ucisnąć, udręczyć.
Formacje współrdzenne cf CIĘŻYĆ.
Cf OBCIĄŻYĆ, OCIĄŻENIE, OCIĄŻONY
MC