[zaloguj się]
[pdf]

ODCIĘCIE (18) sb n

o jasne, e pochylone.

Fleksja
sg
N odcięcié
G odcięciå
A odcięcié
I odcięcim, odcięci(e)m
L odcięciu

sg N odcięcié (10); -é (5), -(e) (5). ◊ G odcięciå (1). ◊ A odcięcié (4); -é (2), -(e) (2). ◊ I odcięcim (1) SkarJedn, odcięci(e)m (1) ActReg. ◊ L odcięciu (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w.

1. Odłączenie części od całości przez cięcie lub zadanie ciosu ostrzem; desectio, resectio Mącz, Calep; praecisio Mącz, Cn; caesio Mącz; caesura, detruncatio, recisio Calep; mutilatio JanStat; abscissio, truncatio Cn (17): Resectio, Odcięcie/ opiłowánie/ obrzezánie. Mącz 377c, 29d, 30a, 377c; Calep 147a, 311a, 315a, 898a, 916b; ieſli żadna z tákowéy rány nie prziydźie niewładność/ álbo téż odćięćié: tedy winą pieniężną [...] niech będźie karan. SarnStat 619.

odcięcie czego (1): zá odćięćié członku którégokolwiek [...] piętnaśćie grzywien będźie powinien zápłáćić. SarnStat 618.

Przen (6):
a) Wyłączenie ze społeczności (4):

odcięcie kogo (1): po drugim y trzećim nápominániu [...] [mają] z posrzod ſiebie wyłącżyć: y iuż tákiego zá inſzego Pogániná v ſiebie mieć. Y to nie [...] ráduiąc ſie z odćięćia iego: Ale z żałośćią wielką CzechRozm 248.

odcięcie od czego (3): grozieł im wyklęćim y odćięćim od kośćiołá SkarJedn 124; wyklinánie nań kłádziemy/ y wſzytko przeklęſtwo/ y od Chrześćiáńſtwá odćięćie. SkarJedn 133 [idem] SkarŻyw 90.

b) Usunięcie, zlikwidowanie [czego] (2): ktorego [procesu] (odcięciem dilatyi niepotrzebnych [...]) in correctura Iurium iuzesmy poprawiłi ActReg 18; áby ſię grzechow powſzednich vſtrzedz lepiey mogł [...] w onym odćięćiu wſzytkich przyczyn do iákiey namnieyſzey zmázy. SkarKaz 577b.
2. Odcinek, wyjątek z tekstu [czego od czego] (1): Pericope, Latine amputatio, Odtrącenie/ odcięcie/ álbo oderznienie yedney ſztuki álbo częśći od cáłey mowy. Mącz 29lb.

Synonimy: 1. odrzezanie, odsieczenie; 2. oderznienie, odtrącenie.

Cf ODCIĄĆ

KW