« Poprzednie hasło: ODEJMOWAĆ SIĘ | Następne hasło: ODEJMOWANY » |
ODEJMOWANIE (5) sb n
Teksty nie oznaczają é oraz ó; oba o prawdopodobnie jasne (tak w odejmować); a jasne.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | odejmowani(e) |
D | odejmowaniu |
A | odejmowani(e) |
I | odejmowani(e)m |
sg N odejmowani(e) (2). ◊ D odejmowaniu (1). ◊ A odejmowani(e) (1). ◊ I odejmowani(e)m (1).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVII – XVIII w. s.v. odjąć.
Znaczenia
1. mat. Zmniejszanie jednej liczby o drugą (2): poł Zegarze od pirwſzey godziny do 12. tyle razow bije. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12. Summa. 78. Probuy przez odeymowanie. KłosAlg D2v, D3.
2. Sprawianie, aby ktoś czegoś nie miał, pozbawianie, odbieranie (3):
W przeciwstawieniu: »danie ... odejmowanie« (1): Exekucya po łáćinie/ ku czynieniu/ ku wypráwiániu/ y ku dániu więcey ſye śćiąga/ á niżli ku brániu/ álbo ku odeymowániu. OrzRozm B2.
Wyrażenie: »odejmowanie wolności« (1): Ieſliże tedy zwyćiężcá odeymowániem wolnośći y gárdłá [nec libertate, nec vita ... violanda] ludzkiego niemoże prawdźiwie vrzędu ſwego vżywáć [...]: dla cżegoż tedy/ ludzkośći y wſzelákiey łáſki nád zwyćiężonemi vżywáć niema? ModrzBaz 127.
Szereg: »branie albo odejmowanie« (1): OrzRozm B2 cf W przeciwstawieniu.
W przen (1):
Wyrażenie: »odejmowanie gardła« (1): ModrzBaz 127 cf »odejmowanie wolności«.
a. Zabranianie korzystania z czegoś [czego] (1): zeznáć muśi káżdy/ iż odeymowánie drugiey cżąſtki Sákrámentu/ to ieſt kielichá/ ieſt nieſłuſzne WujJudConf 247v.
Synonimy: 2. odbieranie, zabieranie.
Cf [NIEODEJMOWANIE], ODEJMOWAĆ
MM