[zaloguj się]
[pdf]

ROZGRZESZON (16) part praet pass pf

rozgrzeszon (9), rozgrzeszony (7).

Oba o jasne, e pochylone.

Fleksja
sg
mNrozgrzészon
Irozgrzészonym
pl
N m pers rozgrzész(e)ni
D rozgrzészonym

sg m N (praed) rozgrzészon (9). ◊ I rozgrzészonym (1). ◊ pl N m pers rozgrzész(e)ni (4). ◊ D rozgrzészonym (2).

Składnia dopełnienia sprawcy: rozgrzeszon od kogo (3).

Sł stp: rozgrzeszon, rozdrzeszony, rozrzeszony s.v. rozgrzeszyć, Cn brak, Linde XVII w. s.v. rozgrzeszyć; poza tym w objaśnieniu s.v. rozgrzeszny.

1. Któremu zostały odpuszczone grzechy, obdarzony rozgrzeszeniem (w religii chrześcijańskiej) (10): Gdy kto wyerzy iż yeſt rozgrzeſſon/ tedy yeſt rozgrzeſſon/ by też dobrze ſkruchy nyemyał KromRozm I H; KromRozm III P8v; BielKron 420v; Y owſzem pewien być niemożeſz/ ieſlić Pan Bog grzechy odpuśćił/ áż od Kápłaná ktoremu Pan B⟨og⟩ tę moc dał/ ſpráwnie rozgrzeſzon będźieſz. WujJud 81v; Potym powiádá [kapłan] ſłowá Kryſtuſowe o vſtáwie Wiecżerzey Páńſkiey y támże y ſam pożywa y rozdáie drugim biorącym cáły Sákráment/ ktorzy z vcżćiwośćią idą/ przed tym doświacżeni [!] y rozgrzeſzeni WujJudConf 227v; KarnNap D2v; Co oni vkorzywſzy ſię Pánu Bogu po tey ſwey przygodźie/ wyználi błąd ſwoy przed Biſkupem/ [...] y byli odbiſkupá rozgrzeſzeni WerGośc 220; LatHar 156; [bo gdyby [kacerz] w iedney tylko rzecży wątpił/ w ktorey Koſcioł niewątpi; niema być rozgrzeſzon. HerbOdpow L5].

rozgrzeszon od czego (1): i proſzę pokornie abychbył od tak cięſzkiego vczynku rozgrzéſſzon. MurzHist N2v.

2. Któremu cofnięto, odwołano rzuconą na niego klątwę; absolutus JanStat (6): Pięć lat bez pogrzebu leżał [Henryk IV]/ bo był od Papieżá w klątwie o zgwałcenie kościołow. Potym rozgrzeſzon y w Spirze pochowan BielKron 180; Tám w Wenecyey przed kościołem s. Márká Ceſarz cżyniąc pokorę padł przed drzwiámi/ á Papież po nim deptał ſpiewáiąc z duchownymi: Super Aſpidem et Baſiliſcum ambulabis etc. Po tey pokorze ieſt rozgrzeſzon y ſyn [cesarza] wypuſzcżon y zgodá vcżynioná miedzy nimi BielKron 181v; Któré rzeczy gdy popłáconé będą/ tedy dobrá przerzeczoné záklętym/ ále rozgrzéſzonym/ zaśię máią bydź przywróconé przez Stároſty przerzeczoné. SarnStat 190 [idem] 898.
Wyrażenie: »z klątwy rozgrzeszon(y)« (2): A gdy iuż zápłáći y z klątwy będzye rozgrzeſzon/ tedy ná Mándat náſz ma mu być wſzitko zwrocono. UstPraw A4; StryjKron 637.

Cf ROZGRZESZYĆ

MN