[zaloguj się]

ODMOWA (18) sb f

Oba o oraz a jasne.

Fleksja
sg pl
N odmowa odmowy
G odmowy odmów
A odmowę odmowy
I odmowy

sg N odmowa (5).G odmowy (3).A odmowę (2).pl N odmowy (3).G odmów (3); -ów (1), -(o)w (2).A odmowy (1).I odmowy (1).

stp, Cn notuje, Linde XVI(XVIII) i XVIII w.

1. Odpowiedź na zarzuty (często zarzutem), obrona, odpór, replika; anticategoria, apologia, excusatio, recriminatio, replicatio, responsio Mącz (16): Byłem iáko głuch/ álbo ten/ co dotknion ſłowy/ Nie ma nieſzczęſny w vśćiéch odmowy. KochPs 56.

odmowa przeciw czemu (1): Apologia, Latine, Responsio seu excusatio, [...] Odpowiedź/ álbo przećiw yakiemu oskarżeniu odmowá/ wymówká á obrona Mącz 12c.

a. praw. Odpowiedź na zarzuty oskarżenia (14): choćia tám rátiy/ y odmów będźie nie máło SarnStat 1157.

odmowa przeciw komu, przeciw czemu (4): ODmowy w świádectwie mogą być náprzećiw tym perſonam/ ktore ſą wyſzſzey opiſáne. GroicPorz x4; SWiádkowie ieſli ſye w powieſći ſwey zgadzáią/ tákie ich świádectwo bywa ważne/ á źadney odmowy niemáſz przećiw niemu. GroicPorz x4, x4, oo2.

odmowa na co (1): On acz rozumiáł że mu to dobrem a braterſkiem wmysłem powiedźiáno/ wſzakże iſz był iuſz na to wſzyſtko odmowy vczynił/ niemiło mu to było MurzHist R2v.

odmowa czyja (1): á Allegátia iedná tak ma bydź rozumiáná/ odmowá ſtrony przećiwnéy áż dotąd/ że druga ſtroná ná to odmáwiáć pocznie SarnStat 1157.

W połączeniach szeregowych (3): Rękoymiemu ná kthorego brzemioná dłużnikowe ſpádáią/ godźiſye vżywáć wſzytkich obron Práwá y wſzythkich odmow/ odporow/ kthorych miał vżywáć dłużnik by był nie zmárł. GroicPorz r4v, ſ4v marg, aa4v.

Zwrot: »odmowę (u)czynić; odmowy uczynienie« = dissolvere, replicare; replicatio Mącz (3:1): MurzHist R2v; Cum saepius replicasset tandem persvasit, [...] Gdy częſtokroć odmowę czinił/ Ná koniec przewiódł. Mącz 305c; Replicatio, [...] odmowy vczinienie/ Potwirdzenie ſwey rzeczy przes ynſzy dowód á skáżenie tego co przećiwna ſtroná ku pomocy ſwey ſtronie prziwiodłá. Mącz 305d, 305c.
Szereg: »odmowa albo odpowiedź na żałobę« (1): Anticategoria, Latine, Recriminatio, Odmowá/ álbo/ Odpowiedź na żáłobę gdy kto kogo záś obżałowawa Mącz 11b.
2. Zaprzeczenie, wyparcie się czegoś (1): Negatio – Odmowa, zaprzenie. Calep [694]a.
3. Niezgadzanie się (1):
a. Nieprzyjęcie prośby, odprawa; negatio, repulsa Cn (1): Wezwawſzy go do śiebie ſłowy łágodnémi/ Ięłám czynić przyſmáki żądzámi ſkłádnémi [...]. Lecz on [...] mną wzgárdźił żądliwą/ Y ſtáwił mi ſie groźno/ widząc zápálczywą. Rozwodźił potym ſłowy/ á ſłowy oſtrémi/ Od cnoty rzecz prowádząc odmowy chytrémi. GosłCast 49.
b. [Sprzeciw, protest:
Wyrażenie przyimkowe: »bez odmowy«: a gdy tho [dług] vydam thedy Pan Hannvs powynyen my yeſt pąkanowo zvpelnym prawem [...] vſdacz beſz zadny odmowy ZapWpol 1538 200/76.]

Synonimy: 1. odpowiedź; 3. odpor.

Cf ODMOWANIE, ODMOWIENIE

MP