[zaloguj się]
[pdf]

ODPRAWOWAĆ SIĘ (55) vb impf [i może pf]

impf (55), [może pf].

sie (30), się (24), si(ę) (1).

Oba o oraz oba a jasne (w tym w pierwszym a 1 r. błędne znakowanie).

Fleksja
inf odpráwowáć się
indicativus
praes
sg pl
3 odprawuje się odprawują się
praet
sg pl
3 n odprawowało się subst odprawowały się
fut
sg
1 m odprawować się będę
3 n będzie się odprawowało
imperativus
sg pl
1 odprawujmy się
2 odprawuj się
conditionalis
sg pl
3 m by się odprawował m pers
n by się odprawowało subst by się odprawowały

inf odpráwowáć się (29) [w tym ActReg 127 może ODPRAWOWAĆ z formą bezosobową będzie się mogło]. ◊ praes 3 sg odprawuje się (4). ◊ 3 pl odprawują się (6). ◊ praet 3 sg n odprawowało się (1). ◊ 3 pl subst odprawowały się (1). ◊ fut 1 sg m odprawować się będę (2). ◊ 3 sg n będzie się odprawowało (1) [może ODPRAWOWAĆ impers fut]. ◊ imp 2 sg odprawuj się (1). ◊ 1 pl odprawujmy się (1). ◊ con 3 sg m by się odprawował (1). n by się odprawowało (3) [w tym GostGosp 26 może ODPRAWOWAĆ impers con]. ◊ 3 pl subst by się odprawowały (4). ◊ part praet act odprawując się (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

1. Załatwiać swoje sprawy (6): Brevibus aliquid dicere et agere, Prętko ſie odpráwowáć. Mącz 27a; tárguyże ſie chceſzli kupić tánie: A odpráwuy ſie rychło WyprPl B2; SkarKaz 423a.

odprawować się z kim (1): odpráwowáć się będę z tobą. kiedy będę chciał. ZapMaz II G 97/89v.

a. Omawiać przedstawiany przez siebie temat (2):
Zwrot: »krotko się odprawować« [w tym: w czym (1)] (2): CzechEp 87; Ná co też cżęſto/ y doſtátecżnie/ bráćia niektorzy náſzy odpowiedáli/ ia ná ten cżás/ krotko ſię odpráwowáć będę NiemObr 92.
2. Odjeżdżać, wyruszać (2): Po woynie álbo bitwie/ porządnie á nie płocho ſye odpráwowáć SarnStat 449.

odprawować się dokąd (1): odpráwuiąc ſie thu ná ten nędzny ſwiát ten ſwięty ſyn iego/ ták o ſobie mowić racży RejPos 118v.

3. [impf a. pf Wykon(yw)ać czynność kultową:
Zwrot »ze mszą się odprawować«: Nim się ksiądz ze mszą raną odprawuje. Otwin(?)Erot 89.]
4. W funkcji strony biernej (47):
a. Być załatwianym, wykonywanym, realizowanym; expediri Modrz (45):

Z podmiotem o znaczeniu ogólnikowym (2): káżdy chłop dźień ma ná łucżywie odrobić. A tego ſtrzedz/ áby ſie to odpráwowáło w Ieśieni GostGosp 86, 94.

Z podmiotem oznaczającym przedsięwzięcie odbywane z udziałem wielu osób [= odbywać się] (1): gdyz Iarmarki [...] przy bytnosci Zołnierzow odprawować się bespiecznie niemogą. ActReg 148.

α. O czynności związanej z pełnioną funkcją publiczną (32):

Z podmiotem o znaczeniu ogólnikowym (6): ale do pogrzebu ziedzie się więtsza gromada wm nizli doSądow, atooboie społem odprawować się bedziemogło. ActReg 127, 169. Cf »sprawy się odprawują«.

Z podmiotem oznaczającym czynność (1): przed którémi [panami] téż zeznawánia imion wielkich odpráwuią ſie SarnStat 748.

Z podmiotem oznaczającym przedsięwzięcie odbywane z udziałem wielu osób [= odbywać się] (14): gdyz y Hołdy Xiążąt Pruskiego yPomorskiego Kurlanſkiego nanimby [sejmie] się odprawowac miały ActReg 9; SarnStat 473. Cf »sądy odprawują się«.

Z podmiotem wskazującym na to, z czym związane jest działanie (3): Starostwa sądowe interim iąkoby się miały odprawowac ActReg 141, 61; SarnStat 725.

odprawować się od kogo [= dopełnienie sprawcy] (1): zeć wszytko cum honore w iako od Senatora dobrego odprawowało się ActReg 169.

odprawować się przez kogo (1): zenie przez kogo, iedno przez mię petitie się odprawowac miały ActReg 61.

odprawować się jak (3): gdy káżdy pilnuie tego co ná iego vrząd należy/ tedy śię ſpráwy rychley y lepiey odpráwuią ModrzBaz 26; ActReg 169; SarnStat 460.

Frazy: »sądy, roki, sprawiedliwość odprawuje(-ą) się (a. odprawować się mają, mogą (może, zwykły)« (8:3:1): abyście WM obmyślić i wynajdować raczyli sposob takowy, jakiem by się ty sądy odprawować mogły Diar 24; o obyczáiu ſpráwiedliwośći/ áby ſie tym prędzéy odprawowáć mogłá SarnStat 368; Z ſtrony małżeńſtwá ſądy poczęśći v nas odpráwuią ſie w Duchownym práwie. SarnStat 1267, 527 [2 r.], 721 [2 r.], 722, 725, 732, 858, 1149.

»sprawy (sprawa), rzeczy się odprawują (a. odprawowac się mają)« = negotia expediuntur Modrz (3:1): ModrzBaz 26; ActReg 96; A tá wſzyſtká ſpráwá ma sie odpráwowáć przed Podſkárbiámi náſzémi SarnStat 414, 460.

αα. Być rozpatrywanym, rozstrzyganym (9): ieſliż my/ máiąc iuż nieprzyiaćielá przed oczymá/ dopiéro diſputowáć będźiemy o Przywileiach y práwiéch náſzych? y ieſli z tym/ coby ſie domá czáſu pokoiu odpráwowáć miáło/ ná woynę wyiedźiemy? OrzJan 69.

odprawować się przez kogo (1): aby te sprawy przez Deputaty się odprawowały ActReg 51.

odprawować się jak (1): tedy iuż tákié Aktcie ná Séym przyſzły przypadáć máią/ y ták ſie odpráwowáć/ iáko iuż ieſt o tym wysſzéy [...] opiſano. SarnStat 742.

Fraza: »sprawy, akcyje się odprawują (a. odprawować się mają)« (4:1): ActReg 51; tákże ſpráwy nowoletnié/ áby ſie w tych Grodźiéch [...] odpráwowáły SarnStat 748, 46, 47, 742.
Szereg: »odsądzić się i odprawować« (3): Iżeby ſie criminales actiones ná Séymie záwſze odſądźić y odpráwowáć mogły SarnStat 30 [idem (2)] 149, 856.
β. O czynnościach kultowych (9): Tákie rzecży święte y kośćielne/ nie ná páłacu Ceſarſkim/ ále ná mieyſcu ſwym przyſtoynym odpráwowáć ſię máią. SkarŻyw 299; Kośćielne śpiewanie (ktore ſię trzemá ięzykámi/ Zydowſkim/ Greckim/ y Láćińſkim [...] odpráwuie) LatHar 78; WujNT 615.

odprawować się przez co (1): pod oſobą chlebá/ w ktorym ſię oney raz vczynioney krwáwey ofiary ſkutek y pożytek przez tę niekrwáwą odpráwuie SkarKaz 158a.

odprawować się czym (2): áby [kapłan] rozerwány nie był ná ſprawowánie wedle Bogá kápłáńſtwá/ ktore ſię duchownymi potrzebámi y zwycżáymi odpráwuie. SkarŻyw 457; LatHar 514.

odprawowac się jak (2): bo chce S. Páweł/ áby wſzytko [tj. ceremonie] miedzy námi vcżćiwie y porządnie ſię odpráwowáło. LatHar 77, 662.

Fraza: »ofiara się odprawuje« (2): iż tu Páweł mowi o niekrwáwey ofierze ćiáłá y krwie Páńſkiey/ ktora ſię ná ołtarzu odpráwuie. WujNT 783; SkarKaz 158a.
γ. Być zaspokajanym [czym; z podmiotem osobowym = czyje potrzeby] (1): ſtáray ſie áby ſurowemi obroki gość nie odpráwował [się] GostGosp 26.
b. Być omawianym (1):
Fraza: »rzecz się ma odprawować« (1): TYmże porządkiem rzecz ſie ma odpráwowáć tu iáko y wysſzéy w Státućie SarnStat 1265.
c. Być wysyłanym (1):
Fraza: »legacyje odprawują się« (1): Iako zle ze sie Legatie nie odprawuią ActReg 72.

Formacje współrdzenne cf PRAWIĆ.

AL