[zaloguj się]
[pdf]

ODSADZONY (9) part praet pass pf

odsadzony (7), odsadzon (1), odsadzony a. odsadzon (1).

Pierwsze o oraz a jasne; drugie o w formach złożonych jasne, forma niezłożona z tekstu nie oznaczającego ó.

Fleksja
sg
mNodsadzony, odsadz(o)n fNodsadzon(a) nNodsadzon(e)
I Iodsadzoną I
pl
N m pers odsadz(e)ni
subst odsadzon(e)
D odsądzonym

sg m N odsadzony (4), odsadz(o)n (1); ~ (praed) -ony (1) LatHar, -(o)n (1) GlabGad. ◊ f N odsadzon(a) (1). ◊ [I odsadzoną.] ◊ n N odsadzon(e) (1). ◊ pl N [m pers odsadz(e)ni.] subst odsadzon(e) (1). ◊ D odsądzonym (1).

Sł stp s.v. odsądzić, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w. s.v. odądzić.

1. Nie związany z czymś, odłączony, oddzielony; separatus, sepositus Mącz (8): Separatus, Oddzielony/ odſádzony/ odłączony. Mącz 280d, 312a.

[odsądzony od kogo, od czego: Wielki tam smętek a żałosna chwila była, gdy byli od sług i od wszystkich rzeczy swych tak mizernie odsadzeni KromHist 29.]

Przen [od czego] (1): Nad to ſą też ludzie ktorych możność duſze/ od tych máteryi ktore zmysłem mogą być poięte ieſt odſadzona KwiatKsiąż K2v.

[W przeciwstawieniu: »odsadzony ... bliski«: ieſli ktora ieſt drogá pilnowáć około cnoty y nauk/ tę [tj. życie na wsi] koniecżnie/ ieſt iáwno/ być odſádzoną od złośći/ á pocżćiwośći bliſką. Cresc 1571 [701].]

a. Oczyszczony z niepotrzebnych składników [od czego] (1): Pustulatum argentum, Szczyre śrebro cziśćie wypolerowáne álbo od prziſády odſádzone. Mącz 332d.
b. Który przestał być karmiony mlekiem matki; ablactatus BartBydg, Cn; exuber, lacte depulsus Cn (4): Ablactatus, odchovany, odszadzony, oddalyony, ostavyony BartBydg 2b.
Wyrażenia: »od cycka odsadzony« (1): Nefrendes – Od ciczka odſadzene, proſieta. Calep [693]b.

»od macierzyńskich piersi odsadzony« = we wczesnym dzieciństwie (1): áby y ná tych tu modlitwách tobie nie ſchodźiło/ ktorymeś zdawná/ álbo ſkoro od máćierzyńſkich pierśi odſádzony przywykł. LatHar +7v.

α. W funkcji rzeczownika; przen: Ten, kto doświadcza jakiejś niedoli (1):
Wyrażenie: »odsadzony od mleka« (1): Skąd rozumieć mamy/ że Chrześcijani tym ſkłonnieyſzy ku przyięciu niebieſkiey náuki będą/ ym śie bárźiey od lubośći tego świátá/ y od roſkofzy ćieleſney odſtrzelą: iáko Prorok nápiſał: Kogo Pan vmieiętnośći náucży? y komu da/ żeby co ſłyſzy rozumieć to mogł? odſádzonym od mleká/ y oderwánym od pierśi. KuczbKat 270.
Szereg: »odsadzony od mleka i oderwany od piersi« (1): KuczbKat 270 cf Wyrażenie.
2. Wystający, sterczący (1): Bowiem nos ſie ma v głowy iakoby wychod v zamku albo v wieże, przez ktori flegma y wſzytka plugawoſć głowna cżyſci ſie od mozgu. Przeto ieſt trochę odſadzon aby inſze cżłonki ſmrodem z niego wychodzącim nie były zplugawione. GlabGad B7v.

Synonim: 1.b. odcyckowany.

Cf ODSADZIĆ, ODSADZIĆ SIĘ

LWil