[zaloguj się]
[pdf]

ODWILŻENIE (14) sb n

odwilżenie (13), odwildzenie (1), [odwilżenie a. odwiłżenie]; odwildzenie Oczko.

o oraz pierwsze e jasne, e końcowe pochylone.

Fleksja
sg
N odwilżeni(e)
G odwilżeniå
D odwilżeniu
A odwilżenié
I odwilżenim

sg N odwilżeni(e) (6). ◊ G odwilżeniå (6); -å (4), -(a) (2). ◊ D odwilżeniu (1). ◊ A odwilżenié (1). ◊ [I odwilżenim.]

Sł stp, Cn brak, Linde XVII w. s.v. odwilżyć.

Uczynienie wilgotnym; rozwodnienie; też wilgoć; irrigatio PolAnt (14): może ieść nogi wieprzowé dla odwilżenia SienLek 141, 139v; Zębóm y dźiąſłóm/ któré zránienié nárośćienié/ deſcenſy/ kroſty/ oſłábienie/ á wielkie odwildzenié ćiérpią/ Cieplice pómoc mogą Oczko 14v; [SienHerb 135b; Bo iáko dzień ieſt potrzebny dla roboty/ [...] ták też y noc dla odpocżynienia/ źiołam/ y drzewam dla odwilżenia/ bárzo ieſt potrzebna BudUrzęd 85; odwiłżenie/ Irrigatio. Volck Ooo3v].
a. Nawodnienie gleby (2): Ktory poſtáwił ná puſzcży zrodłá wody á ieziorá ná wierſchu gor/ áby z wyſokich ſkał wypuſzcżáły z ſiebie zrzeki ku odwilżeniu [ut potaret terram Vulg]. BudBib 4.Esdr 16/61.

odwilżenie czego (1): Też dla odwilżenia (ziemie) prácuie obłok BudBib Iob 37/11.

b. Odmiękczenie (o działaniu lekarstw i zabiegów) [czego] (4): ſą brzoſkinie dobre ku iedzeniu dla odwilżenia ciała y krwie ſpaloney FalZioł I 110d, V 20c; Albo przynamniéy czopek z mydłá [...] w zádek wpráwić dla odwilżenia/ y tudźieſz dla przepuſzczenia. SienLek 139v.
Szereg: »odwilżenie i odmiękczenie« (1): ktemu też [jest dobra] odwilżenie j odmiekcżenie niektoremi rzeczami lekarzkiemi nizkich mieſthez [!] FalZioł V 19b.
c. Odwilż (5): Od zachodu ſlończa wiatr [...]. Snieg/ albo odwilżenie. FalZioł V 55.

odwilżenie czego (4): Wiatr ſuchy y ciepły/ ieſtli [w] wodnem znamieniu: deſzcż Powiethrża odwilżenie z iaſnoſcią. FalZioł V 56. Cf Wyrażenie.

Wyrażenie: »odwilżenie mrozu« [szyk 2:1] (3): Odwilżenie mrozu/ z pochmurnoſcią. FalZioł V 55v; Odwilżenie mrozu z ſniegiem. FalZioł V 55v, V 55.

Cf ODWILGŁOŚĆ, ODWILŻATNOŚĆ, ODWILŻYĆ

ZZa