[zaloguj się]
[pdf]

ODWŁOCZYĆ (43) vb impf

Pierwsze o jasne. ◊ W inf -włó- (4), -wło- (2) (4:2). ◊ W imp wahania. ◊ W pozostałych formach -włó- (7), -wło- (1); -włó- PudłFr, -włó- : -wło- Mącz (6:1).

Fleksja
inf odwłóczyć
indicativus
praes
sg pl
1 odwłóczę odwłócz(e)m
2 odwłóczysz
3 odwłóczy
praet
sg
3 m odwłóczył
f odwłóczyła
imperativus
sg pl
2 odwłócz odwłoczcie
3 niechåj odwłóczy
conditionalis
pl
3 m pers by odwłóczyli
impersonalis
con by odwłócz(o)no
participia
part praes act odwłócząc

inf odwłóczyć (11). ◊ praes 1 sg odwłóczę (6). ◊ 2 sg odwłóczysz (2). ◊ 3 sg odwłóczy (4). ◊ 1 pl odwłócz(e)m (1). ◊ praet 3 sg m odwłóczył (7). f odwłóczyła (1). ◊ imp 2 sg odwłócz (4); -ócz (1) KochPs, -ocz (1) Mącz, -(o)cz (2). ◊ 3 sg niechåj odwłóczy (1). ◊ 2 pl odwłoczcie (1). ◊ [con 3 pl m pers by odwłóczyli.] ◊ impers con by odwłócz(o)no (1). ◊ part praes act odwłócząc (4).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII(XVIII) – XVIII w. s.v. odwlec.

Odkładać na inny termin, odraczać; opóźniać; extrahere Mącz, Modrz; comperendinare, differre Mącz, Cn; tardare PolAnt; distinere, distrahere, nectere moras, perendinare, protendere, protrahere, removere, trahere (moram) Mącz (43): A ták moy pánie [...] iuż nieodwłócz á nieopuſſczay mię RejPs 52; Diar 68; Trahere moram, Mieſzkáć/ odwłóczić. Mącz 233a; Nectere moras, Mieſzkáć długo/ odwłoczić/ przewłoki czinić. Mącz 244a, 88c, 233b, 445d, 460c, 461d, 462a; iuſz ſię [...] niech weſeli/ [...] á niechay dáley nieodwłocży. SkarŻyw 150; Y chćiał to vcżynić/ lecż inney rády ſłucháiąc odwłocżył. SkarŻyw 309, 135; Nie odwłocż Pánie/ á rácż mnie rátowáć GrabowSet Q3v.

odwłoczyć czego (3): A odwłocżyſz mu karania Aż do lepſzego vznania RejJóz H8v; ácż im kęs odwłocżył wyſłuchánia ſwoiego RejPos 75v. Cſ »długo odwłoczyć«.

odwłoczyć co (12): Krol tę rzecż odwłocżył BielKron 405v, 405v; Echinus parturiens cunctanter vel, Echinus partum differt, S ſwoyą więtſzą ſzkodą tę rzecz odwłóczy. Mącz 99b; distinere pacem, Odwłóczić poſtánowienie pokoyu. Mącz 447c; my rány y ćięſzkie grzechow choroby máiąc/ do lekárſtwá ochotni nie ieſteſmy. y owſzem ie odwłocżem cżęſto SkarŻyw 112; WujNT 529; Gdy ſię ná kogo przegraża/ długo to czyni y odwłoczy káránie SkarKaz 3a. Cf odwłoczyć co jak długo, »czas odwłoczyć«, »długo odwłoczyć«.

odwłoczyć co jak długo (2): vcżynił tę vſtáwę/ áby karánie złoczyńców áż przez trzydźieśći dni odwłocżono? ModrzBaz 80; Bog nie kazał zátrzymać zapłáty robotnikowi y przez iednę noc: á ſamby ią miał ták wiele lat odwłoczyć? SkarKaz 635b.

odwłoczyć czego (po przeczeniu) (5): Nieodwłócz/ proſzę/ pomocy ſwoiéy. KochPs 60; á iuſz dáley popráwy ſwey nieodwłocżćie. SkarŻyw 510. Cf »na długi czas odwłoczyć«, »czasu nie odwłocząc«, »długo odwłoczyć«.

odwłoczyć do kiedy (4): RejJóz H8v; Krol tę rzecż odwłocżył do pewnieyſzego wywiedzenia. BielKron 405v. Cf »do czasu odwłoczyć«, »do roku odwłoczyć«.

Ze zdaniem dopełnieniowym zaprzeczonym (1): Ieſlibyś co poſlubił Pánu Bogu twemu/ thedy nie maſz odwłoczyć ábyś tego oddáć nie miał BibRadz Deut 23/21.

Zwroty: »czas, do [jakiego] czasu, na długi czas [co a. czego] odwłoczyć« (1:1:1): A jeśliby nam chcieli jaką preskrypcyją [...] ten czas sami odwłoczyć [...], tedy tym nas żadną miarą przycisnąć nie mogą. Diar 48, 47; Ne cadat tuus adventus in alienissimum tempus. Nie odwłocz ná długi czas twego priyázdu [!]. Mącz 29a.

»czasu nie odwłocząc« = natychmiast (1): cżáſu nie odwłocżąc/ Náwet choćiay y w drodze/ chćiey tę ſpráwę zácżąć. PaxLiz E3.

»długo odwłoczyć« [w tym: co (1), czego (1), czego (poprzecze) (1)] (5): nierácz długo rátunku ſwego odemnie odwłoczyć. RejPs 102v; Y nye dla cżego inſſego thák długo odwłocżył yedno iż nyechcyał GliczKsiąż O8v; przecż Pan ták długo odwłocżi wſpomożenie wiernemu. LubPs D marg, Fv marg; PudłFr 62.

»dzień za dzień, rok od roku [czemu], do roku odwłoczyć« = extrahere in annum Mącz [szyk zmienny] (2:1:1): Procrastino, Recrastino, Odwłoczę dzień zá dźień. Mącz 67b, 348c, 462a; rok od roku odwłocżył zapłácie. BielKron 15.

praw. [»prawo odwłoczyć« = odraczać sprawę sądową; ampliare a. protelare a. transferre causam, ampliare rem, comperendinare reum, diffindere a. diffundere diem, dimittere illo die quaestionem, dirimere tempus, traicere negotium ad novos magistratus Cn: áby też żonámi gárdzili [...]/ o Bogá niedbali/ nas pilni byli/ práwá odłwocżyli [!]/ vbogimi gárdzili PostępekPrCzart 72v.]

a. Przedłużać trwanie [co do kiedy] (1): A owi iáko ſię wymowią ktorzy noc ná wieczerzách trawią? do pułnocy ie odwłocżąc SkarKaz 609b.
b. Zwodzić, zbywać, każąc przyjść kiedy indziej [kogo] (1):
Zwrot: »odwłoczyć ode dnia do dnia« (1): Po kilku dni/ vpominał ſię ſrebrá Biſkup/ á on go odwłocżył odedniá do dniá/ mowiąc: mam ieſzcże mieć gośćie/ pocżekay/ będzieſz miał ſwe. SkarŻyw 455.

Synonimy cf ODWŁACZAĆ.

Formacje współrdzenne cf 1.WLEC.

Cf NIEODWŁOCZONY, ODWŁOCZENIE

ZZa