[zaloguj się]
[pdf]

ODWŁACZAĆ (30) vb impf

o oraz drugie a jasne; -włå- (27), -wła- (3); -wła- WujJudConf; -włå- : -wła- BibRadz (1:1), BudNT (1:1).

Fleksja
inf odwłåczać
indicativus
praes
sg pl
1 odwłåczåm
2 odwłåczåsz
3 odwłåczå odwłåczają
praet
sg
3 m odwłåczåł
fut
sg
2 m będziesz odwłåczåł
imperativus
sg
2 odwłåczåj
conditionalis
sg
3 f by odwłåczała
impersonalis
con by odwłåczåno
participia
part praes act odwłåczając

inf odwłåczać (1). ◊ praes 1 sg odwłåczåm (4). ◊ 2 sg odwłåczåsz (1). ◊ 3 sg odwłåczå (4). ◊ 3 pl odwłåczają (2). ◊ praet 3 sg m odwłåczåł (2). ◊ fut 2 sg m będziesz odwłåczåł (2). ◊ imp 2 sg odwłåczåj (8). ◊ con 3 sg f by odwłåczała (2). ◊ impers con by odwłåczåno (1). ◊ part praes act odwłåczając (3).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w. s.v. odwlec.

Odkładać na inny termin, odraczać; opóźniać, zwlekać; tardare PolAnt, Vulg; protrahere, trahere PolAnt; elongare, producere, prorogare Mącz; morari Vulg (30): ten rádzył/ áby to gadánie niebyło w Tygurym/ [...] ále ná Seymie poſpolitym/ [...] Zwynglius vpominał áby nie od włacżano BielKron 198v; Rem in hyemem producunt, Odwłaczáyą/ Oddaláyą. Mącz 96d, 197b, 358a; WujNT Act 22/16.

odwłaczać co (3); iż im Pan Bog pomſtę odwłacża. BielKron 81; A iſz to być niemogło [...] áby kogo rozgniewáć niemiáł winnym przepuſzcżáiąc/ niewinne karząc ſpráwiedliwość od włacżáiąc BiałKaz M4v. Cf »odwłaczać sprawę«.

odwłaczać czego (po przeczeniu) (8): Item Rankomy o sprawyedliwoſcz thrzeczi dzyen ma bicz polozon rokv, zaplathi nyeodwlaczayąncz. yedno za wolyą stron MetrKor 40/815; Prot D2v; Nie odwłacżay vznánia RejPos 181v marg; BudBib Eccli 4/1, 29/11; SkarŻyw 35; ArtKanc Nv; Nie odwłaczać Pan obietnice ſwoiey WujNT 2.Petr 3/9.

odwłaczać komu (6): BielKron 81; Prot D2v; nie odwłacżay vbogim rátunku ktorzy ná ćię pátrzą. BudBib Eccli 4/1, Eccli 4/2, 29/11; Będźieſz odwłaczał Zborowi zdrádnemu/ Przyść k vpadkowi niepod dźwignionemu? SzarzRyt B.

odwłaczać do kiedy (1): In Hyemes prorogant moras, Do źimy odwłaczáyą. Mącz 358a.

cum inf (4): BibRadz Ex 10/3; Odwłacża pan moy przyść BudNT Matth 24/48; Przeto proſzę/ ty ktoryś ieſt obrońcą w boiu/ Nie odwłacżay dáć ſie nam/ zbáwienny Pokoiu. SzarzRyt B2v, B.

Ze zdaniem dopełnieniowym [w tym: z zaprzeczonym (1)] (2): Oznáymuie przecż ták długo odwłácżał/ iż ich nie karał zá ich krnąbrność y niewiárę. BibRadz Is 48 arg; nie odwłacżay potrzebuiącemu co mu dáć maſz. BudBib Eccli 4/3.

Zaprzeczony imiesłów przysłówkowy w funkcji okolicznika: »nie odwłaczając« = natychmiast (1): WujJudConf 199v cf Szereg.

Zwroty: »odwłaczać na inny czas« (1): GroicPorz t cf »odwłaczać sprawę«.

»odwłaczać dalej« [szyk zmienny] (2): poſłáli do Krolowey Helżbiety/ áby ich więcey ná ſłowie nie trzymáłá/ á Krolewnę przyſłáłá/ grożąc iey ieſliby dáley odwłaczáłá ſobie inſzego Páná obmyſliwáć. StryjKron 472; A nie odwłacżay dáley ſwego pánowánia ArtKanc Nv.

»odwłaczać dzień ode dnia, dzień za dzień« = comperendinare Mącz; procrastinare Calep [szyk zmienny] (1:1): Mącz 62b; Procrastino – Dzien odednia odwłaczam. Calep 852b.

»(nie)długo odwłaczać« [szyk zmienny] (5): Nyedługo odwłaczay/ bárzo ćye proſſę. KromRozm I P3; Długoż thák będźieſz odwłaczał vpokorzyć ſie przedemną [Usque quo renuisti humiliari coram me]? BibRadz Ex 10/3, Is 48 arg; RejZwierc 228v; á nie odwłacżay mu długo twego dobrodzieyſtwá. BudBib Eccli 29/11.

praw. »odwłaczać sprawę [na kiedy]« (1): EXcepcya ieſt dwoiáka/ Iedná kthora odwłacża tylko ſpráwę ná inny ſłuſzny czás wedle Práwá GroicPorz t.

Szereg: »w czas, nie odwłaczając« (1): A ták wcżás nie odwłácżáiąc máią niemocne náwiedzáć WujJudConf 199v.
a. Spóźniać się (1): A gdy odwłácżał nowożenia zdrzemáły ſię wſzytkie/ y poſnęły. BudNT Matth 25/5.

Synonimy: mieszkać, mudzić, oddalać, odkładać, omieszkawać, pociągać, przedłużać, zamieszkawać.

Formacje współrdzenne cf 1.WLEC.

Cf ODWŁACZAJĄCY, [ODWŁACZANIE]

ZZa