[zaloguj się]
[pdf]

ODWOD (14) sb m

Pierwsze o jasne; -wód, -wod-.

Fleksja
sg pl
N odwód
G odwodu
D odwodowi
A odwód odwody
I odwod(e)m

sg N odwód (4). ◊ G odwodu (4). ◊ D odwodowi (1). ◊ A odwód (4). ◊ I odwod(e)m (1). ◊ [pl A odwody.]

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XIX w.

Odparcie zarzutów, replika; kontrargumentacja; wyjaśnienie (14):

[W połączeniu szeregowym: potrzebá też áby z tey y z tey ſtrony y z owey/ choc po iednemu obráli: ktorziby z pilnośćią/ wſzytkie mowy/ dowody/ odwody/ repliki/ y interlokutorie wiernie ſpiſowáli/ nic nie przydawáiąc/ nic też nie opuſzczáiąc BudUrzęd 7v.

Szereg: »odwod albo odpor«: (nagł) Odwod álbo odpor. (–) Dla lepſzego á ſnádnieyſzego tey prze naſzey wyrozumienia/ trzebá naprzod wiedzieć/ ocż tu Goniędzowi y iego drużynie známi idzie. BudArt I3v.]
a. praw. Dowodzenie swojej niewinności lub swoich racji przed sądem; purgatio Cn (14): GroicPorz m4, nn4; Gdy Poborcá będąc nieſláchćic vczyni krzywdę ſláchćicowi około cłá/ tedy to ná woli tego ſláchćicá chceli dowieſć ná poborcę/ chceli mu dopuſćić odwod. UstPraw E2; A gdy kogo o złodzyeyſtwo pozową/ tákowy ku odwodowi nie ma ſtánąć w wielkiem poczćie tylko sſwiádki UstPraw I4, I4; Odwód komu przychodzi, gdy o złupienié ná dródze poſpolitéy pozywáią. SarnStat 625, 152, 587, 626.

odwod czyj (1): odwodv ych y dowodv takiesch Czesarſſkich livdzy ſlvchacz bedzieczie. a czo sye wam bedzie zdało podobnieyſchego kv temv ſye przichilayacz bedzieczie LibLeg 11/81v.

W przeciwstawieniu: »odwod ... dowod« (2): IAkim dowodem Powod náprzećiw obwinioney ſtronie długu álbo inney ſwey żáłoby podpiera/ Tákowym odwodem obwiniony/ prząc długu/ bronić ſye ma. GroicPorz x4v; UstPraw G3v.

W charakterystycznych połączeniach: odwod dopuścić, skaz(ow)ać (przykazować) (3); odwodu słuchać; ku odwodowi stanąć; odwodem bronić się; sposob odwodu (2); odwod przychodzi.

Szereg: »(bądź) dowod i (albo, bądź) odwod« [szyk 2:1] (3): LibLeg 11/81v; y tu wnetże iest wątpienié, ieſli Aktorowi álbo powodowéy ſtronie, bądź dowód, bądź odwód przykázowáć SarnStat 792, 148. [Ponadto w przeciwstawieniu 2 r.]

Synonimy: odpor, replika.

MM, ZZa