Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: OMIERŻENIE

Następne hasło: OMIESZKA »

OMIERŻONY (5) part praet pass pf

omierżony (3), omierziony (2 + kust); omierżony RejAp; omierżony : omierziony RejPos (2:2 + kust).

omierżony, omierziony (5), [omierzion].

Wymowa: omier-żony, omier-ziony.

Oba o oraz e jasne.

Fleksja

sg
m	N	omierżony, omierzion	n	N
	I	omierzionym		I	omierżonym

pl
A	subst	omierżon(e)

sg m N omierżony (1), [omierzion]. ◊ I omierzionym (1). ◊ n I omierżonym (2). ◊ pl A subst omierżon(e) (1).

Składnia dopełnienia sprawcy: omierżony od kogo (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Znaczenia

1. [Obrzydzony (w sensie moralnym)]
2. W funkcji przymiotnika: Godny pogardy, podły, niegodziwy; grzeszny (w ocenie moralnej) (5)

1. [Obrzydzony (w sensie moralnym): Czym grzéch może być omierźion MurzNT B2v.]

2. W funkcji przymiotnika: Godny pogardy, podły, niegodziwy; grzeszny (w ocenie moralnej) (5):

omierziony komu (2): sſtał ſie był nád ine ſtworzenie omierzyonym ſtworzeniem iemu. RejPos 100; boś ſie iuż sſthał wſzythkim omierzyonym á nieprzyiacielem. RejPos 167v.

W połączeniu szeregowym (1): vſtawy iego/ dektretá y poſtánowienia [...] iuż ie ſobie miey zá grzeſzne/ zá złośćiwe/ á práwie zá omierżone. RejAp 149v.

Szeregi: »przeklęty a omierżony« (1): A sſtał ſie [człowiek] z onego wdzięcżnego ſthworzenia/ ſtworzeniem wiecżnie od Páná ſwoiego przeklętym á omierżonym. RejPos 53.

»sprosny a omierżony« (1): iáko to ieſt ſproſny grzech á iáko omierżony przed Máyeſtatem Páná náſzego/ hárde ſerce á nádęta myſl cżłowieká nikcżemnego. RejPos 202v.

Cf OMIERZIĆ