« Poprzednie hasło: OPATROWANIE | Następne hasło: OPATRUJĄCY » |
OPATROWANY (7) part praet pass impf
opatrowany (5), opatrowan (2).
Oba o oraz pierwsze a jasne; drugie a w formach złożonych jasne, w niezłożonych pochylone.
Fleksja
sg | |||||
---|---|---|---|---|---|
f | N | opatrowanå | n | N | opatrowåno |
pl | ||
---|---|---|
N | m pers | opatrowani |
subst | opatrowan(e) |
sg f N opatrowanå (2). ◊ n N opatrowåno (2). ◊ pl N m pers opatrowani (2). subst opatrowan(e) (1).
Składnia dopełnienia sprawcy: opatrowany od kogo (1).
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
- 1. Zaopatrywany, obdarzany
(4)
- a. Wynagradzany, opłacany (1)
- 2. Umocniony, zabezpieczany
(2)
- W przen (1)
- 3. Pilnowany, sprawdzany (1)
1. Zaopatrywany, obdarzany (4): żeby ludzie Rycerſcy [...] w przod przed drugimi oyczyznie domá in toga [...] ſłużącymi/ od Krolá I.M. opátrowáni/ et ad officia et beneficia Reipub: przypuſzczáni byli VotSzl C2.
Szeregi: »karmiony a opatrowany« (1): iż Pan záwżdy chowa vſtawicźnie ochmiſtrze á opátrzyciele iey/ gdyż tu ſłyſzyſz iż [niewiasta czyli Kościół Święty] ma być karmiona á opátrowána RejAp 100v.
»opatrowany i wspomagany« (1): áby y oni ludzie vbodzy/ ktorzy wielki niedoſtátek ćirpieli/ [...] byli opátrowáni y wſpomagáni. RejPos 23.
a. Wynagradzany, opłacany; provisus JanStat (1): A poſługi [...] któré Schárwek zową/ [...] máią bydź płáconé tym ſpoſobem y kſztałtem/ iáko do tego czáſu to było opátrowano. SarnStat 1075.
2. Umocniony, zabezpieczany [czym] (2): RejZwierc 36; [Ziemia Inflantska] tákże y obroną ſpólną/ iáko y inné pánſtwá náſzé opátrowána bydź ma SarnStat 1200.
W przen (1): káżde práwo by było namocnieyſze iáko będzie ná ſzrot puſzcżono/ á poważną roſtropnością nie będzye opátrowano/ káżde ſie zelżyć muśi RejZwierc 36.
3. Pilnowany, sprawdzany (1): Lodownie w dworzech/ gdźie Pan bywa/ máią bydź opátrowáne: áby lod nie ginął/ á ná cżás źimie był chowan. GostGosp 70.
Synonimy: 1. karmiony, wspomagany; 3. chowany, doglądan, sprawowany, strzeżony.
Cf OPATROWAĆ, OPATRYWANY
AK