[zaloguj się]
[pdf]

OPOIĆ (18) vb pf

Oba o prawdopodobnie jasne (tak w o- oraz poić).

Fleksja
inf opoić
praet
sg pl
2 m opoiłeś m pers
3 m opoił m pers
f opoiła m an
n opoiło subst opoiły
plusq
sg pl
3 n było opoiło subst opoiły były
imperativus
du
1 op(o)jwa

inf opoić (1). ◊ fut 3 sg opoi (2). ◊ praet 2 sg m opoiłeś (1). ◊ 3 sg m opoił (1). f opoiła (6). n opoiło (1). ◊ 3 pl subst opoiły (2). ◊ plusq 3 sg n było opoiło (1). ◊ 3 pl subst opoiły były (1). ◊ imp 1 du op(o)jwa (1) BibRadz Gen 19/32. ◊ part praet act opoiwszy (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVII – XVIII w.

Dać komuś wiele trunków do wypicia, upić; propinare PolAnt [kogo, co] (18): Prośi ná hálbę Winá/ prośi y ná drugą: [...] Dodawa dobrey myśli: pełnymi dogrzewa: A owdzie opoiwſzy błazná/ zrozumiewa. A gdy go iuż doleie/ z kárcżmy go wywabi Miedzy gory: tám go iuż do końcá oſzwabi. KlonWor 26.
Zwrot: »opoić winem« = propinare vinum PolAnt [szyk zmienny] (12): Podźwá/ á opoywá oycá ſwego winem BibRadz Gen 19/32; Srodześ vtrapił lud twoy/ á opoiłeś nas winem iádowitem. BibRadz Ps 59/5, Gen 19/33, 35; RejAp 121v, 122, 122v, 141, 142, 143; RejPos 260; iáko niektorzy mowili/ [...] ktory [Duch Św.] ták Iozeffowi iáko Máryey ſmyſły/ rozum/ bácżenie/ pámięć/ cżućie odiął/ że nie wiedźieli co ſie z nimi dźiáło/ ták iáko Loth ktorego opoiły były corki iego winem/ że też nie cżuł áni pámiętał co z nimi dźiáłáł CzechRozm 162.
W przen (12): A pewnie że czo gdie sbroij Gdy ten płochy lép opoij RejKup n6v; Vpádło Bábilon miáſtho ono wielkie/ ábowiem było opoiło winem cudzołoſtwá ſwego wſzytki narody. RejAp 121v; Oto ſłyſzyſz iż przywiodłá wſzytki krole ziemſkie w cudzołoſtwo do ſiebie/ á opoiłá winem plugáſtwá ſwego RejAp 141, 142.
Szeregi: »okarmić, opoić« (1): Toć ieſt Zárłok on hetman/ co też dziwy broi/ Kiedy ſwoie kochánki okarmi opoi. RejWiz 169.

»opoić i gusłami omamić« (1): áni też przyznawa zgołá y cále [papież] żadnemu/ kogo iedno może z kubká ſwego opoić/ y guſłámi iákimi omamić/ żeby on miał być zwierzchnośćią iego. CzechEp 385.

»opoić a (i) pobłaźnić« [szyk 1:1] (2): A táć to złoſnicá ták iáko tu ſłyſzymy vbrawſzy ſie w ty złotá w ſzárłaty á perły opoilá á pobłaźniłá tymi chytroſciámi ſwemi á tymi vbiory ſwoiemi á pſtroćinámi ſwoimi ty krole y kſiążętá y ine narody ziemſkie ſwiátá tego. RejAp 142; RejPos 260.

»zwieść i opoić« [szyk 2:1] (3): powſtáłá niewiáſtá druga vzłocona vperlona/ vpſtrzona w dziwne vbiory ſwoie/ y iáko fáłſzem ſwym zwiodłá y opoiłá s kubká ſwego krole y kſiążętá ſwiátá tego RejAp BB4, 122; iż iuż zwiodłá á opoiłá y złotem y winem máło nie wſzytek ſwiát pod poſłuſzeńſtwo ſwoie. RejAp 143.

Formacje współrdzenne cf PIĆ.

Cf OPOJONY

IM