OPOŹDZIĆ SIĘ (5) vb pf
sie (5), [się].
Teksty nie oznaczają ó, pierwsze o prawdopodobnie jasne (tak w o-).
Fleksja
praet |
|
sg |
3 |
m |
opoździ(e)ł się |
plusq |
|
pl |
3 |
m pers |
się byli opoździli |
conditionalis |
|
sg |
3 |
m |
by się opoździł |
impersonalis |
praet |
opoździło się |
[inf opozdzić się.] ◊ fut 2 sg opoździsz się (1). ◊ 3 sg opoździ się (1). ◊ praet 3 sg m opoździ(e)ł się (1). ◊ plusq 3 pl m pers się byli opoździli (1). ◊ [con 3 sg m by się opoździł.] ◊ impers praet opoździło się (1).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI – XVII(XVIII) w.
Opóźnić się, wykonać jakąś czynność lub znaleźć się w jakimś stanie po dłuższym czasie lub później niż należy (5):
Laszki Voyewodzicz yedzie do Cessarza od Croliia Ferdinanda o Budzyn, alye ſye yuſz oposdziel. LibLeg 9/51;
y ták będą ogłuſzone vſzy twoie/ iż chociabyś też potym rad y ſłuchał y przypátrował ſie/ ále prożno/ bárzo ſie opoździſz nędzniku/ bo iuż grzech twoy á gniew Páná twoiego iuż thobie tego nigdy vznáć áni obacżyć nie dopuśći. RejPos 197,
110v;
[O szyku, gonieniu, potkaniu i łupie [...] nie mogą wszyscy razem we wszytkich rzędziech stawać, aby i onym, co ich nie będzie, między sobą miejsce zostawili. A tak, chociaj sie kto opoździ, acz się nikt opaźdzać niema, tedy na swe miejsce wjedzie. UstWojsk 1561/99;
StatorGramm K7v].
[opoździć się z czym ku czemu: A ktoby śię też z nim [bobem] opoźdźił ku śianiu/ tedy wielka pomoc ieſt gdy go pierwey w wodźie pomocżywſzy będźie rozśiewáć Cresc 1571 169 (Linde).]
Fraza: »już się teraz opoździło« = jest już późno (1): Ale yuż ſye teraz opozdźiło. Odłożmy to ná inſſy dźyeń. KromRozm I P3.
a. Pozostać w tyle (1): Tego to potym Loktek Werſzowſki zábił ſtrzáłą z łuku gdy ſie byli opoździli ná łowie BielKron 324v.
Synonimy: omieszkać, zamieszkać, zmieszkać.
Formacje współrdzenne cf OPOŹNIĆ SIĘ.
Cf OPOŹDZIAŁY
JB