[zaloguj się]
[pdf]

OTRĄCENIE (11) sb n

-t- (6), -tt- (5).

o prawdopodobnie jasne (tak w o-); pierwsze e jasne, końcowe e pochylone.

Fleksja
sg
N otrącenié
G otrąceniå
A otrąceni(e)

sg N otrącenié (9); -é (4), -(e) (5). ◊ G otrąceniå (1). ◊ A otrąceni(e) (1).

Sł stp, Cn brak, Linde cytatu s.v. otrącić.

1. Uderzenie, potknięcie się; illisus Mącz, Calep; allisio, impulsus Mącz; percussio PolAnt; offensa Calep (8): Allisio in sacris legitur, Otrącenie. Mącz 182c; Illisus, Vderzenie/ Otrącenie. Mącz 182d; Offensa – Ottrączenię, obrazenię. Calep [726]a, [504]b, [725]b, 950b.

otrącenie czego (1): Impulsus scutorum, Otrącenie tarczy. Mącz 287b.

W przen (1):
Wyrażenie: bibl. »kamień otrącenia« (1): Y będzie [Jehowa] świętynią [!]/ y kámieniem otrącenia [et erit in palatium, et in lapidem percussionis; obráżenia Leop, BibRadz, WujBib]/ y ſkáłą obálenia/ dwiemá domom Izráelowym [...]. Y otrącą ſię oto mnodzy/ y pádną á zbiją ſię BudBib Is 8/14.
2. Zderzenie, spór, walka (1): Collisus, Otrącenie/ przećiwiánie yedno drugiemu. Mącz 182c.
3. Jako polski odpowiednik filozoficznego terminu „obiectum” (1): A ták łatwie możeſz [...] grzech w ſobie vcżuć y poznáć. A iákoś namnieyſzy poznał/ iużeś wſzytkich winien. A iż grzech ma ſwoie otrącenie (co Láćinnicy obiectum zową) tho ieſth/ gniew Boży. Obacżywſzy tedy grzech/ potrzebá też ieſt vcżuć y vważyć/ iáko ſie bárzo Pan ná grzech gniewa. RejPosWiecz3 98. [Cf Calep s.v. obiectum: Philosophi usurpabant pro eo quod sensu aliquo percipitur. Unde colorem visum obiectum vocant, sonum auditus, odorem olfactus, saporem gustus et corpus sensibile tactus.]
*** Bez wystarczającego kontekstu (1): Repercussio, actus ipse repercutiendi – Odbyczię, ottrączenię. Calep 912b.

Synonimy: 1. obrażenie; 2. przeciwianie.

Cf OTRĄCIĆ

EW