PARABOŁA (8) sb f
parabola (8), [parabola].
Wszystkie a oraz o jasne.
Fleksja
|
sg |
pl |
N |
paraboła |
paraboły |
G |
|
parab(o)ł |
A |
parabołę |
paraboły |
L |
parabole |
parabołach |
sg [N paraboła.] ◊ A parabołę (2). ◊ [L parabole.] ◊ pl N paraboły (1). ◊ G parab(o)ł (1). ◊ A paraboły (1). ◊ L parabołach (3).
Sł stp, Cn brak, Linde XIX w.: parabola.
Przypowieść, krótkie alegoryczne opowiadanie o treści moralno-dydaktycznej [parabola – podobieństwo BartBydg 107, Calep; parabola, Latine collatio – podobieństwo, przypowieść, przyrownanie tych rzeczy, ktore nie są jednego rodzaju Mącz 276d; podobieństwo jednej rzeczy z drugą; przypowieść, powieść, przysłowie; równanie czego z czym – parabola Cn] (8):
[Jezus rzekł uczniom:] Dáićie ięm pokói wodzowieć ſą ślepi ślepych/ a ślepy ieſliby ślepégo ſprowadźił obadwa wdół wpadną. Gdźie Piotr odpowiedaiąc rzekł mu/ roſpowiédź nám podobięńſtwo to [parabolam istam] (marg) teto parabołę (–) MurzNT Matth 15/15;
SkarKaz 80a,
82b;
[FlawHist **3v;
Właſnie według prawdy tá párábolá was máluie. Respons E4].
[parabola kogo: dla czego też w oney dobrego Páſterzá párábole/ nie napisano; by miał wiele Owiec ſzukáć/ ále iedney tylko HerbLek H3v.]
[parabola o kim, o czym: Do tegoſz przynáleżą y one Páráboły/ o dźieſiąći pánnách/ o niewodźie/ o ćierzniu/ o drzewie niepłodnym KonKaz Bv.]
W porównaniu (1): Y ná nie [hardych] tákie páráboły w piśmie y w ſłowie Bożym/ ſą iáko śieći ná ptaki/ w ktorych ſię hárdźi y vporni wichlą. SkarKaz 82a.
Wyrażenie: »tajemne paraboły« (1): Chćiał też Pan Bog w táiemnych párábołách zákryć ſwoie ſłowo/ y rozumienie iego/ przed tymi ktorzy tego niegodni SkarKaz 81b.
Szereg: »paraboły abo (i) przypowieści (i tajemne mowy)« [szyk 1:1] (2): VZywánie przypowieśći/ y páráboł/ y táiemney mowy/ w ktorey ſię co wielkiego y mądrego pokrywa/ ieſt ſtárodawne SkarKaz 79a, 80a.
Wyrażenie przyimkowe: »w parabołach« (1): A co ſię przyczyn dotyczę tey ćięmney w párábołách Páná náſzego mowy y náuki: tá ieſt pierwſza. SkarKaz 80b.
Synonimy: podobieństwo, przypowieść, przyrownanie.
ZCh