[zaloguj się]
[pdf]

PASTERSTWO (34) sb n

pasterstwo (32), pastyrstwo (2) KromRozm III, NiemObr.

a jasne (w tym 1 r. błędne znakowanie); e prawdopodobnie pochylone (tak w pasterski), o prawdopodobnie jasne (tak w -stwo).

Fleksja
sg
N pastérstwo
G pastérstwa
A pastérstwo
I pastérstw(e)m
L pastérstwie

sg N pastérstwo (7). ◊ G pastérstwa (11). ◊ A pastérstwo (13). ◊ I pastérstw(e)m (1). ◊ L pastérstwie (2).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.: pasterstwo.

Bycie pasterzem, funkcja, działalność pasterza; pastoralis res, pastoratus; pastoris officium a. conditio; pastoritia res a. ars Cn (34):
I. Od znacz. podstawowego (5): BibRadz I 3b marg; BielKron 264v; MycPrz I A4v; IAkob ſyn Izáákow [...] zmłodośći proſtym ſię być pokázował/ páſterſtwem ſię bawiąc SkarŻyw 346.
Szereg: »pasterstwo, oranina« (1): Páſterſtwo/ Orániná/ y z Aeneáſową Burdą słynie/ poki Rzym Krześćiáńſtwá głową. RybGęśli B3.
II. Od znacz. przenośnych (29):
1. Od znacz. ‘władca świecki lub wysoki urzędnik’ (2): Kogo Pan Bog pozowie do Rady á do ſpraw Koronnych [...]/ iáko ma ſwoy ſtan pocżćiwy w tym vrzędzie záchowáć. [...] gdzie by pan káżdy miał ná to oſobiwe [!] bacżenie mieć/ y kogo/ y iáko do tego páſterſtwá do ſiebie miałby przypuśćić á powołáć RejZwierc 40v; [PismaPolit 489].

pasterstwo czyje (1): pánowie winni mieć piecżą o ich [poddanych] dobre/ y pocżćiwe: [...] y ſtąd też/ áby bogu vmieli licżbę dáć páſterſtwá ſwego. GórnDworz Gg5.

2. Od znacz. ‘przywódca, opiekun religijny’ (24): Bo y on ſąm [Chrystus] ápoſtoły y ony drugye vcznye/ y Pyotrá ná páſtyrſtwo y władánye kroleſtwem nyebyeſkim ſtáwił KromRozm III I5; SkarŻyw [236].

pasterstwo czyje (2): A nákoniec/ thák iáko Páweł s. o ſobie piſze. Iż mi iuż Pan moy obiecał dáć onę koronę záwżdy świeżą á nigdy nie zwiędłą/ zá wierne páſterſtwo á zá wierne ſzáfárſtwo moie. RejPos 346v, 124.

pasterstwo czyje [= w czyim imieniu] (1): Zápomniawſzy tego co Pan rzekł Apoſtołom ſwoim/ gdy ie rozſyłał ná to ſwięte páſterſtwo ſwoie RejPos 124.

Szereg: »pasterstwo a szafarstwo« (2): Zápomniawſzy záſię co im [pasterzom] Pad [!] powiedzieć á obiecáć racżył/ zá tę ſtátecżność tego ſzáfárſtwá á tego páſterſtwá ich RejPos 124, 346v.
W przen (1):
Wyrażenie: »pasterstwo dusz ludzkich« (1): PAſterſtwo duſz ludzkich/ iáko wielkiey miłośći ku Bogu znákiem ieſt/ ták teſz wielką z ſobą zapłátę nieſie SkarŻyw 238.
a. Od znacz. ‘kapłan, duchowny chrześcijański’ (18):

pasterstwo czyje (3): iż w kthorymkolwiek páſterzu nie będzie łáſki á miłoſierdzia á podpomożenia Duchá ſwiętego/ iuż ſłábe ieſt páſterſtwo iego RejAp 35; RejPos 123v; RejZwierc 192.

pasterstwo czyje [= w czyim imieniu] (1): RejZwierc 130v cf Szereg.

Wyrażenie: »duchowne pasterstwo« (1): nikt wtym wątpić nie może/ iż teraz Grekowie y wſzyſcy tego ſtárſzego kośćiołá Bożego nie ſłucháiący/ [...] áni mocy y błogoſławieńſtwá od niego ná duchowne paſterſtwo nie bierzący: odſzcżepieńcy ſą SkarJedn 160.
Szereg: »urzędy a pasterstwo« (1): Abowiem ſłuchay iáko ty niedbálce o ten poććiwy żiwot ſwoy piſmo rozlicżnemi przezwiſki zowie. Zowie drugie záſię ktore thu ná vrzędy ſwe á ná páſterſtwo ſwe do owiecżek ſwoich wyſádził/ pſy niememi z gárdły zátucżonemi RejZwierc 130v.
α. Od znacz. papież’ (13):

pasterstwo nad kim (1): SkarKaz 607a cf »przełożeństwo i pasterstwo«.

pasterstwo czyje [w tym: ai poss (1), G sb (1)] (2): Nie ták ſię zá cżáſu Apoſtołow/ tu ieſzcże ná ziemi żywiących pokazáło/ co to ieſt Piotrowá opoká y Páſterſtwo SkarJedn 81, 80.

Wyrażenia: »pasterstwo Kościoła Bożego, w Kościele Chrystusowym« (2:1): Na przywileie y nawyżſze Páſterſtwo y Biſkupſtwo Piotrá S. w kośćiele Chryſtuſowym/ wſtąpili práwem Bożym Biſkupowie Rzymſcy SkarJedn 101, 117; LatHar 625.

»nawyższe pasterstwo« [szyk 4:1] (5): Poki Chryſtus Pan Bog náſz widomy tu ná ziemi známi mieſzkał/ [...] poty iemu Namieſtniká y Wikáryego nie potrzebá było. Y przeto nawyżſzego Páſterſtwá y klucży Piotrowi S. [...] nie oddał/ áż po śmierći ſwey SkarJedn 56, A8, 101, 117; SkarŻyw 596 marg.

»pasterstwo owiec« (1): śmieiąli mowić [heretycy]/ że mu [św. Piotrowi] Pan przytym páſterſtwá owiec ſwoich nie zleca? SkarJedn 77.

»powszechne pasterstwo« (1): iż nikt gruntowniey w náukę prawdy Chryſtuſowey nie tráfił/ iedno tęn ktory ná ſtolicy Piotrá S. y vrzędzie powſzechnego páſterſtwá śiedział. SkarJedn 146.

»pasterstwo wszytkiego świata« (1): Piotr S. przy wyznániu y nagrodzie troiákiego záprzenia wziął Páſterſtwo wſzytkiego świátá. SkarJedn d8v.

»widome pasterstwo« (1): BOże/ [...] rácż miłośćiwie weyźrzeć ná ſługę twego N. ktoremuś widome páſterſtwo kośćiołá twego zlećić racżył LatHar 625.

Szeregi: »pasterstwo i biskupstwo« (2): Ná przywileie y nawyżſze Páſterſtwo y Biſkupſtwo Piotrá S. w kośćiele Chryſtuſowym/ wſtąpili práwem Bożym Biſkupowie Rzymſcy SkarJedn A8, 101.

»przełożeństwo i pasterstwo« (1): Znáczna tedy ieſt rożność y w tym obierániu ktore Pan czyni Piotra ś. od innych Apoſtołow/ gdy [...] oſobne nád inne ná innym mieyſcu przywileie dáie/ á zwłaſzczá przełożeńſtwo y páſterſtwo nád nimi. SkarKaz 607a.

»pasterstwo i (u)rząd« [szyk 1:1] (2): Biſkupi [...] im dáley ſię od cżáſow Apoſtolſkich odſadzáli/ tym więcey páſterſtwá y rządu Piotrowego potrzebowáli. SkarJedn 80, 117.

3. Od znacz. ‘Chrystus’ (3): Ktore páſterſtwo z ſtrony ofiarownictwá przycżyta pánu Chriſtuſowi Piſarz liſtu do Hebreow CzechEp 332.
Wyrażenia: »najwyższe i najprzedniejsze pastyrstwo« (1): A gdy [św. Piotr] pánu Chriſtuſowi przyznawa naywyżſze y nayprzednieyſze páſtyrſtwo/ znáć iże śiebie ſámego niewywyżſzał NiemObr 43.

»święte pasterstwo [czyje]« (1): iż tę ſzkodę á to przewinienie/ kthore były thy nędzne owiecżki záſłużyły á przewiniły/ ſam záſtąpił á ſam wziął ná ſię/ [..,] y ledwiechmy tego ocżymá ſwemi nye widzyeli/ iż ták ieſt/ á ták było/ y ták ſie okazáło/ [...] to wierne á ſwięte páſterſtwo ſwoie. RejPos 122v.

Cf PASTERZOW

LWil