« Poprzednie hasło: PIOŁYN | Następne hasło: PIOŁYNKOWY » |
PIOŁYNEK (22) sb m
piołynek (20), piołunek (1), piołonek (1); piołunek Mymer1; piołonek RejZwierc.
o pochylone (Cn o); e prawdopodobnie jasne (tak w -ek); piołonek z tekstu nie oznaczającego ó.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | piółynek |
G | piółynku |
A | piółynek |
I | piółynki(e)m |
sg N piółynek (3). ◊ G piółynku (4). ◊ A piółynek (3). ◊ I piółynki(e)m (12).
Sł stp brak, Cn: piołunek, Linde XVII(z Cn; XVIII) w.: piołunek.
Znaczenia
bot. Artemisia absinthium L., bylica piołun; bylina z rodziny złożonych (Compositae) o przenikliwym korzennym zapachu; używana w lecznictwie i do sporządzania nalewek; absinthium Mymer1, Mącz, Cn (22): Abſinthium. wermut. Piołunek. Mymer1 17; Też warz bukwiczę w winie á przyłoż kniey trochę piołynku FalZioł I 18d; Też vwarz kwiatki noſtrzegowe/ s piołynkiem/ z maioraną/ á tym głowę naparzay FalZioł I 82d; Warz w oczcie piołynek y rożą á tem krop po domu FalZioł V 62, I 9a, 16c, 41d, 44a, 51b (19).
W charakterystycznych połączeniach: piołynek pić (2), warzyć; piołynku przyczynić, przyłożyć, piołynkiem zakurzyć.
Wyrażenia: »piołynek gorski [= gorzki]« (1): Absynthium grave, Piółynek przykry/ Gorski. Mącz 149b.
»piołynek przykry« (1): Mącz 149b cf »piołynek gorski«.
Przen (1): á trzebá tám pilno ſłowká roſtrzygáć co ktho mowi. Bo będzieć ſie zdáło iż bárzo dobrze ku Rzecżypoſpolitey/ á zeymieſz pokrywkę álić piołonek miáſto ſzáłwiey w garnku. RejZwierc 36v.
Cf PIOŁYN
MN