[zaloguj się]
[pdf]

POBIEGAĆ (6) vb pf i impf

pf (3) [w znacz. 1. i 3.b.], [impf] [w znacz. 3.a.], pf a. impf (3) [w znacz. 2.].

Wszystkie samogłoski jasne.

Fleksja
inf pobiegać
praet
sg
2 f -ś pobiegała
3 n pobiegało

inf pobiegać (2). ◊ praes i fut 3 sg pobiegå (1). ◊ [3 pl pobiegają.] ◊ praet 2 sg f -ś pobiegała (1). ◊ 3 sg n pobiegało (1). ◊ part praet act pobiegåwszy (1).

Sł stp, Cn brak, Linde także XVII – XVIII w.

1. Spędzić jakiś czas biegając (3): Abowiem widzimy tho y w bydlętach niemych/ y w źwirzętach/ y w ptakoch/ gdy im dzieći pobiorą álbo pobiją/ [...] tedy porycżawſzy kęs/ pobiegawſzy/ powierciawſzy ſie/ ſnádnie záſię wſzytkiego zápomnią RejZwierc 150v.
a. Pojeździć konno (2): ázaſz też to nie ieſt rzecż potrzebna cżłowiekowi poććiwemu ná koniká wſieść/ [...] ſłudze też ná drugiego kázáć wſieść/ álbo ieſliby ſie przy trefił dobry thowárzyſz iáki/ więc tu ſobie pomiernie pobiegáć RejZwierc 113.

pobiegać za czym (żywotne) (1): Wypádnie záiącżek/ ázaſz go nie roſkoſz poſzcżwáć/ zá nim ſobie pobiegáć/ á ieſzcże lepſza do lęku [!] go przywięzáć y do domu przynieść RejZwierc 110.

2. Poruszając się, biegnąc znaleźć (znajdować) się kolejno w różnych miejscach [co] (3):
a. O człowieku (2): Tyś zá wſzyſtki mówiłá/ zá wſzyſtki śpiéwáłá/ Wſzytkis w domu kąćiki záwżdy pobiegáłá. KochTr 9.
Zwrot: »wiele świata pobiegać« (1): Drugi iákiś pędziwiátr/ chciałby też wſzytko znáć. Bo znáć iż to iuż wiele ſwiátá pobiegáło/ Iuż y to ludzkie ſpráwy będzye ſzácowáło. RejWiz 39v.
b. O piorunie (1): Táki więc przez dáchówkę wpadſzy piorun ſlepy/ Wſzyſtkié gmáchy pobiega y pokryté ſklepy KochJez A3v.
3. [O popędzie płciowym u krów, owiec i świń:
a. Odczuwać popęd płciowy: gdy [świnie] pobiegáią rády śię we błoćie waláią/ bo to ich roſkoſz iáko cżłowieku w łáźni zwłaſzcżá brzemienney pániey/ á gdy iuż pobiegnie tedy od niey ſámcá odłącżyć. Cresc 1571 566.
b. Zostać zapłodnioną: Varro vcży/ iż przez ieden mieśiąc przed ſpuſzcżenim ſpołem lepiey krowę w miernośći karmiey chowáć/ bowiem chuda rychley pobiega niżli zátyła Cresc 1571 549 (Linde); bowiem ktore w ten cżás krowy pobiegáią/ tedy też miernego á ćiepłego śię cżáſu ćielą Cresc 1571 549 (Linde); Bárzo tłuſtych [owiec] z bárány nie ſpuſzcżáć/ by ſnadź płodu nie pomiátáły/ á potym gdy iuż pobiegáią záchoway ie w ſytośći. Cresc 1571 560.]

Synonim: 1.a. pojeździć.

Formacje współrdzenne cf BIEŻEĆ.

MMk, MP