[zaloguj się]
[pdf]

POCHOWAN (244) part praet pass pf

pochowan (219), pochowany (25).

Oba o jasne. ◊ W formach niezłożonych -å- (216), -a- (2); -a- BibRadz; -å- : -a- BielKron (189:1). ◊ W formach złożonych -a- (23), -å- (1); -a- : -å- BielKron (6:1).

Fleksja
sg
mNpochowan, pochowany fNpochowåna, pochowanå nNpochowåno, pochowan(e)
Dpochowan(e)mu D D
I I Ipochowanym
pl
N m pers pochowani
subst pochowan(e)

sg m N (praed) pochowan (201), pochowany (6); -any SkarŻyw, PudłFr, LatHar, WujNT’ SzarzRyt; -ån : -any StryjKron (6:1). ◊ D pochowan(e)mu (1). ◊ f N (praed) pochowåna (15), pochowanå (5); -anå HistRzym; -åna : -anå BibRadz (1:1), Biel (14:3). ◊ n N (praed) pochowåno (3), pochowan(e) (2); -åno LibLeg; -an(e) WujNT; -åno : -an(e) BielKron (2:1). ◊ I pochowanym (1). ◊ pl N m pers pochowani (5). subst pochowan(e) (5).

Składnia dopełnienia sprawcy: pochowan(y) od kogo (8), przez kogo (3); od kogo BiałKat, HistLan, KlonKr, PudłFr; przez kogo LibLeg; od kogo : przez kogo BielKron (4:2).

Sł stp s.v. pochować, Cn, Linde brak.

1. Pogrzebany; sepultus Miech, PolAnt; tumulatus Miech (242): Brutus s płácżem pochowan iáko prawdziwy miłoſnik Rzecżypoſpolitey BielKron 105v; Też vſtáwił áby káżdy męcżennik álbo kápłan w Dalmáthyce był pochowan. BielKron 153, 4, 139 marg, 143v, 357; BiałKat 298v; gdy vmárł on ociec y iuż był pochowan/ Od ſyná iák ſłuſzſzáło ná iego zacny ſtan. HistLan C; BiałKaz C2v; ArtKanc D11v.

pochowan(y) gdzie (204): MiechGlab 13 [2 r.]; KrowObr 105; Leop 2.Reg 19/38; A ták vmárłá Rachel/ y pochowáná ieſt ná drodze ku Efrathá BibRadz Gen 35/19, Gen 35/8; Gdy ſie ſpełniło lat Izáákowi 180. vmárł/ pochowan ieſt od ſynow Iakobá y Ezau w Ebronie gdzye y ociec leży. BielKron 16; Vmárł Hozeaſz Prorok Boży w Ieruzálem/ pochowan miedzy oycy. BielKron 92v; Chćieli potym aby [Luter] w Mánsfeldzie był pochowan/ ále ná roſkazánie Krflerſtá Sáſkiego/ przywieźli go do Witembergu á tám pochowan BielKron 224v; Przemyſław Poznáńskie Kſiążę dobrego żywotá/ vmárło/ w Poznániu pochowán BielKron 362v, 3v, 10, 13 [2 r.], 16 [2 r.], 19 (176); SkarŻyw 593; Bolesław też Krzywouſty z fráſunku wielkiego po oney porażce vmárł/ á w Płocku pochowan StryjKron 220, 185, 210 [2 r.], 275, 557, 762; ArtKanc F2v; WujNT 60, 505; Wybrány 1279. [Leszko Czarny] pánował lat 10. Vmárł 1289. Pochowan v ś. Troyce w Krákowie. KlonKr D3v, B3v, Cv, C2v, D, D2v (11).

W połączeniu szeregowym (1): do ktorego [rzymskiego Kościoła] poſłał przednieyſzych dwu Apoſtołow ſwoich/ ná kazánie y ná ſzczepienie wiáry: áby tám y żyli y vmárli y pochowáni byli/ y v wiernych w wieczney czći zoſtáli. WujNT 505.

W charakterystycznych połączeniach: pochowan(y) cudnie, obyczajem pogańskim (2), przystojnie, z wielkim kosztem, z wielką pompą, bez zabobonow, znamienicie, bez żadnej czci; pochowan(y) z narzekaniem, z radością, ze strachem, z (wielkim) płaczem (6), z wielkim podziwieniem, z żalem (z żałobą, z żałością) (4); pochowan w dalmatyce; pochowan(y) pod kamieniem wzniesionym, pod mosiądzowym przykryciem; pochowan(y) u braciej, pod dębem, na drodze, na gorze, przy grobie(ch) (3), na grodzie, w kaplicy (12), w klasztorze (8), w korze (2), w kościele (36), śrzod kościoła, na kratach, na [którym, jakim] miejscu (2), pod modrzewiem, w ogrodzie(ch) (3), miedzy ojcy (4), w ojczyźnie (2), na polu (bitwy) (2), u potoka, miedzy proroki, u ś. Anny, u ś. Iwana, u ś. Piotra (5), u ś. Pryscylle, u ś. Spassa, u Ś. Trojce (3), u ś. Wawrzyńca (2), u ś. Wita, u ś. Zofije(j) (3), na tumie (2), na wyspie (2), na zamku (u zamku) (22); pochowan(y) od krześcijan(oẃ) (2), przez małżonkę, od naśladowc, od niewiasty, przez ojca, od poddanych, od syna (synow) (2); pochowan(y) z drugimi, z dziecięciem, z ojcem (ojcy) (4), z prorokiem, z syny, z żoną; pochowan jako ubogi i pielgrzym.

Wyrażenia: »ciało, ścierw (jest) pochowan(e)« = corpus sepultum a. tumulatum Miech [szyk 8:2] (9:1): Gdzież też pochowany ciała Miſtrza pruſkiego j inſzich czo naczelnejſzych zakonu krzyżownikow. MiechGlab 13 [2 r.]; niebędzie pochowan śćierw twoy/ w grobie oycow twoich [non inferetur cadaver tuum in sepulcrum patrum tuorum]. Leop 3.Reg 13/22; A gdy ciáło iego nie było pochowano [!] przez XXXVI dni/ obiáwił Piotr s. Márcellowi áby był pochowan ná cmyntarzu v s. Pryſcylle BielKron 154v, 380; WujJud 61; WujJudConf 61, 200; LatHar 550; WujNT 60.

»pochowan na [którym] cmyntarzu« (3): Po dzyeſiąći lat vmęcżon od pogan/ pochowan ná cmyntarzu s. Kálixtego in via ſalaria. BielKron 150, 154v, 156v.

»pochowan(y) w grobie« [w tym: w czyim, jakim, którym (13)] [szyk 13:8] (21): iezu ktorys w czudzem grobie iako vbogi y pielgrzym pochowan był. TarDuch C7; Leop 3.Reg 13/22; BielKron 10, 83, 91, 93, 93v (12); Pochowan podle oycá w iednym grobie v s. Sophie ná Zamku Połockim. StryjKron 275; Té moie wiotché muły [rodzaj obuwia] niechay wezmą ſobie/ Kiedy iuż od was będę pochowány w grobie. PudłFr 78; O Pánie IEzu Chryſte/ chwałęć dáię w grobie pochowánemu/ mirrhą y wonnemi máśćiámi pomázánemu LatHar 281, 356, 550; WujNT 293; Oddawſzy ſyná zá Páná po ſobie, Z zalem pochowan od poddánych [!] w grobie. KlonKr Cv.

»leżeć pochowany« (2): BielKron 403; TV on napięknieyſzy kwiát pánieńſkiey młodośći/ Ktoremu y Helená/ y ſámá w pięknośći Wenus rowna nie byłá/ leży pochowány SzarzRyt D2.

»poczciwie (a. uczciwie, a. pocześnie, a. z poczciwością) pochowan(y)« [szyk 11:2] (13): Potym látá 1238 [Henryk Brodaty] vmárł w Krośnie ná gránicy Cżeſkiey w ſwoim imieniu/ przywieźion do Trzebnice poććiwie pochowan przez małżonkę ſwoię. BielKron 360, 90, 124v, 139, 144v, 176 (10); ádrugi tiſiąc ná iey pogrzeb obroć/ aby pocżeśnie byłá pochowána/ iákoż ná tákową krolewnę słuſze HistRzym 16; WujJud 61; WujJudConf 200.

»po śmierci pochowan(y)« [szyk 3:2] (5): [Papież] Pochowan po śmierći w káplicy v ſwiętego Piotrá w Rzymie. BielKron 164v, 93v, 161, 325v; WujJudConf 61.

»do ziemie, w ziemię pochowany« (2:1): Gdyż oni ſtárzy święći ludźie/ doſyć doſtátecżną vcżćiwość w tym pokłádáli/ kiedy przyſtoynie/ á poććiwie ćiáłá święte do źiemię [!] pochowáne były po śmierći. WujJudConf 61, 200; Y z tąmeſmy nádźieią do téy źiemie pochowáni OrzJan 98.

2. Włożony, umieszczony gdzieś (o wielu) (2): yesly zeby sthych rzeczy bylo czo yesczye naleſzyono aby tho przes vrzandnyky pana mego bylo pochovano y czaſzv ſzwego komv przisluſza wroczono LibLeg 7/33.

pochowane do czego (1): Przypádłá ná cię iuż chłodna Ieſień/ kiedy iuż wſzytki rzecży doźrzewáią/ á kiedy iuż máią być do ſwych ſzpiżarń pochowáne. RejZwierc 136.

Synonimy: 1. pogrzebany, pogrzebion, włożony; 2. włożony.

Cf NIEPOCHOWANY, POCHOWAĆ

MP