[zaloguj się]
[pdf]

PODMIETOWAĆ (3) vb impf

podmietować (3), [podmiatować].

Teksty nie oznaczają ó oraz é; pierwsze o prawdopodobnie jasne (tak w pod-); w podmiatować pierwsze a prawdopodobnie jasne (tak w podmiatać).

Fleksja
indicativus
praes
sg pl
3 podmietuje podmietują
imperativus
pl
3 niecháj podmietują

praes 3 sg podmietuje (1). ◊ 3 pl podmietują (1). ◊ [imp 3 pl niecháj podmietują.] ◊ part praes act podmietując (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w.

1. Stosować coś lub dawać do stosowania zamiast czegoś innego [co] (1):

podmietować miasto czego (1): [Nowowiernicy dzisiejszy] miáſto pokuty vpámiętánie/ ábo pokáiánie [...] omylnie y zdrádliwie podmietuią WujNT 11; [iż on [świat] [...] fałſz miáſto prawdy podmietuie. WujPosN 1584 II 257 (Linde s.v. podmieść)].

[podmietować komu: Niechayże nam tedy inſzych ná tho mieiſce ſpoſobow nie podmiethuią. GrzegŻarnPos 1582 605.]

2. Poddawać, podporządkowywać komuś [kogo, co] (2):
W przen (1):
Zwrot: »podmietować pod nogi [czyje]« = podporządkowywać komuś (1): gdy widzyeli áno Krol ich [...] idzye do Máyeſtatu ſwoiego/ á do ſpołecżnego Boſtwá ſwoiego/ wiodąc więźnie narodu ludzkiego/ á podmietuiąc ie pod nogi Bogá Oycá ſwoiego RejPos 345v.
Przen (1):
Zwrot: »pod nogi swoje podmietować« = podporządkowywać sobie (1): iż Náuká á mądrość Krolewſka przewyſzſza [...] wſzytki náuki y mądrośći ludzkie/ y pod nogi ſwoie wſzytki podmietuie OrzRozm A2v.
3. [Podciągać pod coś, obejmować czymś [kogo pod co]: Tu zaś ten konfederat Ich Mość przeklinają I z tymi wszytkimi, nań ktorzy zezwalają, Z urzędow ich składając, toć i krola pewnie, [...] Boć tu nikogo od tej klątwy nie wyjmują, Ale wszytkich ogułem pod nie [lege: nię] podmiatują. Apolog 30.]
4. [Rzucać pod coś; przen: fałszywie przypisywać:
Zwrot: »podmioty [= kłamstwami] [co] podmietować«: [nowi sektarze jezuici, a raczej jebuzeici] niedawnego cżáſu Poſtyllę Tytułem ią Kátolickim ozdobiwſzy y ocukrowawſzy wydáli/ w ktorey [...] rozmáitymi á niewſtydliwymi podmioty Zbory náſze podmietuią/ powiádáiąc iż żadnego przełożeńſtwá mieć niechcemy GrzegŻarnPos 1597 a7 (Linde s.v. podmieść).]

Formacje współrdzenne cf MIOTAĆ.

SBu, MŚ