[zaloguj się]
[pdf]

PODNIECAĆ (5) vb impf

o oraz a jasne; -é- (2) KochPs, GosłCast, -e- Mącz.

Fleksja
inf podniécać
indicativus
praes
sg pl
1 podniécåm
3 podniécå podniécają
imperativus
pl
2 podniécajcie

[inf podniécać.] ◊ praes 1 sg podniécåm (1). ◊ 3 sg podniécå (1). ◊ 3 pl podniécają (2). ◊ imp 2 pl podniécajcie (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.

Podpalać, podsycać ogień; ignescere, ignire Mącz; subicere ignem, succendere Cn (5): Ignio, a quo ignesco, Podniecam/ podpalam/ też gorę świecę ſie. Mącz 165a.
[Zwrot: »ogniem podniecać«: kazáli ią w koćieł wielki weſpołek z Ewelázyuſzem włożyć/ y wielkim ogniem podniecáć. SkarŻyw 182.]
Przen (4):
Zwrot: »podniecać ogień [czym]« (1): przeſto ſtrzeſzćie tego ogniá Cżyscowego pilnie/ podniecáyćie y [lege: je] co nawięcey fáłſzywym piſmem/ áby niezgáſnął KrowObr 77.
a) Przyczyniać się do powstania [co w kim] (1): Tám [gdzie mieszka potwarz] bez przeſtánia (–) NIkczemné głupſtwá Y podeyźrzánia: W vſzy im biie Táyné ſzeptánié. To podniéca w nich/ Twoie [potwarzy] mieſzkánié GosłCast 75.
b) Wzmagać [co] (2):

podniecać co czym (1): Teraześ ſye obruſzył/ pánie/ [...] odiąłeś wſzeláką obronę. [...] zewſząd go tárgáią/ Zewſząd ſzczypią: á żałość smiéchem podniécáią. KochPs 134.

W przeciwstawieniu: »gasić ... podniecać« (1): Nie gáſzą niezgody około wiáry/ ále ią podniecáią SkarKaz 684a.

a. [Podpalać budynek [co]: aby który by beł ochotszy do zapalenia zamku, aby szli, żeby się mogli [...] podkopać i z dołu, od samego gruntu, podniecać zamek DziałDiar 273.]

Synonimy: podpalać, zapalać.

Formacje współrdzenne cf NIECIĆ.

SBu, MŚ