« Poprzednie hasło: POGAŃSTWO | Następne hasło: POGARDZANIE » |
POGARDZAĆ (14) vb impf
o oraz drugie a jasne; -år- (11), -ar- (3); -ar- CiekPotr; -år- : -ar- PowodPr (2:1), CzahTr (1:1).
Fleksja
inf | pogårdzać | ||||
---|---|---|---|---|---|
indicativus | |||||
praes | |||||
sg | pl | ||||
1 | pogårdzåmy | ||||
2 | pogårdzåcie | ||||
3 | pogårdzå | pogårdzaią |
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | f | pogårdzała |
imperativus | ||
---|---|---|
sg | pl | |
2 | pogårdzåj | pogårdzåjcie |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | by pogårdzåł |
inf pogårdzać (3). ◊ praes 3 sg pogårdzå (3). ◊ 1 pl pogårdzåmy (1). ◊ 2 pl pogårdzåcie (1). ◊ 3 pl pogårdzaią (1). ◊ praet 3 sg f pogårdzała (1). ◊ imp 2 sg pogårdzåj (2). ◊ 2 pl pogårdzåjcie (1). ◊ con 3 sg m by pogårdzåł (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVIII w.
Znaczenia
Lekceważyć, nisko cenić; nie dbać, odrzucać; aspernari, coaspernari, contemnere, despectare, despernere, despicatui habere, despicere, fastidire, fastum facere, floccifacere, negligere, repudiare, spernere Cn [kim, czym] (14): SkarŻyw [236]; y iest to ſtárożytné poſtánowienié, którym niémamy koniecznie pogardzáć. SarnStat 600; pokazał [Pan Bóg] nád onym Páńſtwem/ co też był o podobną wzgárdę zwierzchności ſwey powiedźiał: ktorzy mną pogárdzáią/ będą ſámi zniewáżeni. PowodPr 32, 24 [2 r.]; niech drugie oko ná oycowſki iego rodzay obroći: áby tym co ſię w ſtáyni vrodźił nie pogardzał: ále ná Anyoły ſługi iego pátrząc/ o Bozkiey iego zacnośći pomyślał. SkarKaz 484a, 457a; Pogárdzać vczynnoscią przyiacielſką? CiekPotr 48; CzahTr G3v; GosłCast 54; SkarKazSej 667a, 693a marg; KlonFlis Bv.
W przen (1): Nie wątpię że tęż y ią poznam po oſobie W.M. mego Mćiwego Páná/ gdyż ſię náwracam ſub vmbra alarum Patriae meae, ktora nigdy nie pogárdzáłá cżłowiekiem Rycerſkim CzahTr A2v.
Synonim: odrzucać.
Formacje współrdzenne cf GARDZIĆ.
Cf POGARDZANIE
MZ