[zaloguj się]
[pdf]

POGARSZAĆ SIĘ (6) vb impf

się (3), sie (3).

o prawdopodobnie jasne (tak w po-); pierwsze a pochylone.

Fleksja
indicativus
praes
sg pl
3 pogårszå się pogårszaią się
praet
sg
3 f pogårszała się
n pogårszało się

praes 3 sg pogårszå się (3). ◊ 3 pl pogårszaią się (2). ◊ praet 3 sg [f pogårszała się.] n pogårszało się (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w (z Cn).

1. Popadać w grzech; scandalizari Vulg [w tym: w czym (2)] (3): á gdzieby przypadł iáki vćiſk y przeſládowánie dla ſlowá/ [ten] wnet ſie pogarſſa. Leop Matth 13/21.

W połączeniach szeregowych (2): Dobra ieſt rzecż nie iesć mięſá/ áni pić winá/ áni żadney rzecży w ktorey ſię twoy brat obraża/ ábo pogarſza/ ábo ſię mdłym zſtawa. BibRadz Rom 14/21; WujNT Rom 12/21.

2. Stawać się gorszym; in peiorem partem a. in peius mutari a. verti Cn (2): Cżáſy ſie przemieniáią/ ludzie ſie pogarſzáią/ á kto będzie ninie prawdę mowić/ muſi biiącemu głowy náſtáwić. HistRzym 49, 50v.
3. Stawać się dotkliwszym, cięższym; aggravescere, crescere, crudescere, gravescere, increscere, ingravescere, proficere in peius Cn (1): [kiedy ſię choroba Báſzyná co cżás pogarſzáłá [...] bárzom ſię obawał BusLic 4.]

Bezpodmiotowo [komu] (1): A niewiáſtá ktora miáłá płynienie krwie dwánaśćie lat/ y wiele byłá vćierpiáłá od wiela lekárzow/ á wſzytko ſwe náłożyłá byłá/ á nic iey nie pomogło/ owſzem ſię iey tym więcey pogarſzáło [sed magis deterius habebat] WujNT Mar 5/26.

Synonimy: 2. niszczeć, podleć.

Formacje współrdzenne cf GORSZYĆ SIĘ.

MZ