[zaloguj się]
[pdf]

POLEROWAĆ SIĘ (17) vb impf [i może pf]

polerować się (16), polorować się (1); polerować się : polorowáć się RejZwierc (4:1).

sie (16), się (1).

Teksty nie oznaczają ó oraz é; oba o prawdopodobnie jasne (tak w polerować); a jasne; polorować z tekstów nie oznaczających ó.

Fleksja
inf polerować się
indicativus
praes
sg pl
3 poleruje się polerują się
praet
pl
3 m pers polorowali się
conditionalis
sg pl
3 m by się polerowåł m pers
n subst by się polerowały

inf polerować się (3). ◊ praes 3 sg poleruje się (11). ◊ 3 pl polerują się (1). ◊ [praet 3 pl m pers polorowali się.] ◊ con 3 sg m by się polerowåł (1). ◊ 3 pl subst by się polerowały (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) - XVII w. s.v. polerować.

1. Doskonalić się; przen (13):
a) O ludziach; też: wyrabiać się, nabierać ogłady (6): Bowiem ſie ten káżdy ſtan/ pięknie poleruie/ Gdy cnocie bez wykrętow/ náwſzem przyſługuie. RejZwierz 67; bo iuż to nędzne ćwicżenie/ ktore nie s przyrodzoney cnoty/ ále z gwałtownego przymuſzánia/ iáko táko wżdy ſie potroſze polorowáć muśi. RejZwierc 18v; Nielzać iednoć ſie nam vſtáwicżnie polerowáć potrzebá/ bo tego żadnego podobno ná ſwiecie nie máſz/ w ktorymby prziſády álbo zużelice nie nálazł RejZwierc 103, 239v; [Ale jużeś ty [Piaście] jednak przyszedł w insze czasy, Gdy się polorowali już Polacy naszy PismaPolit 39].

polerować się czym (1): á może być/ iż wiele kátholikow według zdánia Apoſtolſkiego/ tym ſię poleruie/ y w prawdźie ſwey vtwierdza PowodPr 38.

polerować się w czym (1): Oktálicius mądry mogłby z nimi [Fredrami] gadáć/ Odpowiedzą ná wſzytko co iedno ſmie zádáć/ Więc porządkiem on Lábdon też ich nie celuie/ Káżdy ſie w tym z młodości pięknie poleruie. PaprPan N2.

b) O cechach umysłu i charakteru (7): Bo więc tám ſie napyękniey poleruie cnotá/ Gdzye bywa około niey nawięcey kłopotá. RejWiz 60, 17; Bo ſtądby [z wiadomości o świecie] wżdy y ćwicżenie roſło/ y rozumby ſie polerował RejZwierc 14v, 229.

polerować się czym (3): RejWiz 141v marg, Dd; Y pewnieby rozumy náſze pordzewiáły/ Kiedyby ſie ćwicżeniem nie polerowáły. HistLan F6.

2. Oczyszczać się (4): Ale [woda] bieżąc przez zyemię tám ſie poleruie/ Ze ſie tu iáko Kryſztał w źrzodłach okázuie. RejWiz 146.
Zwrot: »w ogniu się polerować« (1): Y złoto gdy ſie w ogniu pięknie poleruie/ Tym záwżdy wdzyęcżnieyſzy glánc ocżom vkázuie. RejWiz 141v.
Przen (2): (nagł) Suchodolſcy. (–) TO zda mi ſie dobry bránt/ á máło przyſády/ Bo gi bárzo ſnádnie znáć/ w ktorym nie máſz wady. Bo nalepſzy gdy ſie ſam/ pięknie poleruie/ Lepiey niż Alchimiſtá/ gdy gi przyfárbuie. RejZwierz 84v.
a) O przebywających w czyśćcu (1): O tych też wiem ktorzy ſie w cżyścu poleruią/ Też o ſobie nádzyeię y ći nie złą cżuią. RejWiz 159v.

Synonim: 2. czyścić się.

Formacje współrdzenne cf POLEROWAĆ.

SBu