[zaloguj się]
[pdf]

ROZSZYKOWAĆ (5) vb pf

rozſz- (4), rosſz-, [roſſz-] (1).

Oba o oraz a jasne.

Fleksja
inf rozszykować
praet
sg
3 m rozszykowåł
plusq
pl
3 m pers rozszykowali byli
impersonalis
praes rozszykow(a)no było
participia
part praet act rozszykowåwszy

inf rozszykować (1). ◊ praet 3 sg m rozszykowåł (3). ◊ [plusq 3 pl m pers rozszykowali byli. ◊ impers praet rozszykow(a)no było.] ◊ part praet act rozszykowåwszy (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVII w.

1. Rozstawić wojsko, ustawić w jakimś porządku; instruere Miech, Mącz, Vulg; disponere PolAnt [w tym: kogo (4)] (5): Mącz 423a; Litwę też zbroyno ſwietno rozſzykował ſwoię/ Kozakow rozdzieliwſzy z Vſarzmi ná troię. StryjKron 522; [Król Jego Mć [...] zajachał kardynałowi na to miejsce, kędy się z nim miał witać. Rozszykowano było ony poczty i w sprawie ochędożnie stały, aże nadjachał kardynał. KronMieszcz 66; [Palamedes] wźiął przedśię vmyſł woienney ſpráwy/ Y rozſzykował/ iák Hetman práwy. Liczbę żołnierzow KmitaŁów C3v].

[rozszykować po czym: w tem Surrá [...] ſto mężow rozſzykował po mieśćie/ rozdawſzy im po mieſcu káżdemu z nich/ áby káżdy ſwoie zápalił/ áby ták miáſto wſzytko zgorzeć mogło. CiceroKosz c4. Cf »rozszykować wojsko«.]

Zwroty: »rozszykować na hufy, na wojska« = disponere in capita PolAnt [szyk zmienny] (2:1): Wijechawſzy toż kxiążę z przedmieſcia Legniczkiego/ woyſko ono wſzytko na cżtyrży huphy rozſzykował [quatuor acies instruxit et ordinavit.]. MiechGlab 10; BibRadz 1.Reg 11/11; Ozyaſz [...] kochał ſie w wielkośći ludu Rycerſkiego [...] rosſzykowawſzy ie ná woyſká ſwoie/ niektore ku ſtrzelbie/ drugie ku ćiſkániu kámienia s proc/ drugie s kopiámi/ drugie ku ſłużbie BielKron 88.

»rozszykować wojsko (a. [wojska])« [w tym: [przeciw komu, na co, po czym]] = instruere aciem Miech, Vulg [szyk zmienny] (1): MiechGlab 10; [Winrykus, mistrz pruski [...] rozszykował wojska swoje na cztery zagony, do Litwy wciągnął StryjPocząt 290; Stámtąd ruſzył ſie Krol dáley: á gdy iuż wſzedł w nieprzyiaćielſką źiemię/ rozſzykował ſwe woyſká po polu gdźie plác potemu. BielKron 1597 293; [Joab] przebrał ze wſzech przebránych Izráelſkich y rozſzykował woyſko przećiw Syriyczykóm WujBib 2.Reg 10/9].

2. [Zagospodarować teren, wyznaczyć miejsce [co]: A iże był [Fortunat] w tey mierze biegły/ iáko then co rozmáite budowánia widał/ łatwie on plác rozſzykował: naprzod wymierzył mieyſce Kośćiołowi HistFort F7.]
3. [Podzielić [co]:
Zwrot: »na [ile] części rozszykować«: Abowiem przodkowie naſzy wſzytkę rzecz poſpolitą na trzy częſci roſſzykowali byli/ ponieważ gdyż ſtąd więcz nieſnaski á odpowiedzi roſtą OrzKsiąż E2.]

Synonimy: 1. rozdzielić, rozstawić, ustawić; 3. rozdzielić.

Formacje współrdzenne cf SZYKOWAĆ.

Cf ROZSZYKOWANY

JR, MC