Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: POMIARKOWAĆ

Następne hasło: POMIARKOWANIE »

POMIARKOWAĆ SIĘ (2) vb pf

Oba o oraz oba a jasne.

Fleksja

inf	pomiarkować się

praet
	sg
3	n	pomiarkowało się

inf pomiarkować się (1). ◊ praet 3 sg n pomiarkowało się (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVII – XVIII w. s.v. pomiarkować.

Znaczenia

Utrzymać się w odpowiednich granicach; uspokoić się, pohać się (2)
- a. O zjawisku fizjologicznym (1)
- b. O zjawisku psychicznym (1)

Utrzymać się w odpowiednich granicach; uspokoić się, pohać się (2):

a. O zjawisku fizjologicznym [czym] (1): Mówię tylko o Cieplicznych [wodach]/ do których chorégo léczyć ſye prowádząc/ [...] obáczmy/ ieſli wątroby gorącéy/ álbo głowy zápalónéy/ álbo żołądká ſłábégo: á ieſli iuż purgowániém to ſye pomiárkowáło/ że go wſadźiwſzy/ o gorączkę/ zápalenié/ álbo o mdłość nie przywiedźiém Oczko 26.

b. O zjawisku psychicznym (1):

W połączeniu szeregowym (1): Abowiem by ſie też o tym nie nie piſáło/ by też o tym nigdy nikt nic nie cżytał/ tylko pátrząc na dármohárdego chłopá/ káżdy ten przypadek [pychy] v ſiebie ſnádnie omierźić może/ bo ſie ieſt cżemu y podziwowáć y poſmiać/ y pokáráć/ y pomiárkowáć/ y pohámowáć. RejZwierc 53.

Synonimy: pohamować się, powściągnąć się, uspokoić się, wstrzymać się.

Formacje współrdzenne cf MIARKOWAĆ.